Το υπερηχογράφημα καρδιάς (υπερηχοκαρδιογράφημα ή ηχογράφημα / Triplex) πρόκειται για μια εξέταση που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να δημιουργήσει μια κινούμενη εικόνα της καρδιάς. Η εικόνα αυτή είναι πολύ πιο λεπτομερής απ’ ότι μια απλή ακτινογραφία και δε συμπεριλαμβάνει την έκθεση σε ακτινοβολία.

Πώς διεξάγεται η εξέταση

Η εξέταση διεξάγεται από ειδικευμένο υπερηχολόγο και στην πορεία ο καρδιολόγος αξιολογεί τα αποτελέσματα. Ένα ειδικό εργαλείο που ονομάζεται μορφομετατροπέας και το οποίο μεταδίδει ηχητικά κύματα υψηλής συχνότητας, τοποθετείται στα πλευρικά οστά - παραστερνικά αριστερά (πλευρά) του ασθενούς, κοντά στο οστό του στέρνου, με κατεύθυνση την καρδιά.

Γίνεται και λήψη επί πρόσθετων / επιλεκτικών εικόνων της περιοχής κάτωθεν κι ελαφρώς αριστερά της θηλής (στην κορυφή δηλαδή της καρδιάς). Ο μορφομετατροπέας αντιλαμβάνεται τους υπερήχους των ηχητικών κυμάτων και τους μεταδίδει ως ηλεκτρικές ώσεις (ερεθίσματα). Ο υπερηχοκαρδιογράφος (μηχάνημα) μετατρέπει τις ώσεις αυτές σε μια κινούμενη εικόνα της καρδιάς. Ο μορφομετατροπέας (Doppler probe / ηχοβολέας) καταγράφει επίσης την αιματική ροή μέσω του καρδιακού μυός.

Ο υπερηχοκαρδιογράφος επιτρέπει στον ιατρό να έχει οπτική αντίληψη του καρδιακού παλμού και ποικίλων δομών της καρδιάς. Περιστασιακά, οι πνεύμονες, τα πλευρικά οστά ή οργανικοί ιστοί, ενδέχεται να παρεμποδίζουν τα ηχητικά κύματα και τους υπερήχους να σχηματίσουν ξεκάθαρη εικόνα της καρδιακής λειτουργίας. Στην περίπτωση αυτή, ο υπερηχολόγος θα χορηγήσει στον ασθενή ενδοφλεβίως μικρή ποσότητα σκιαγραφικής ουσίας, ώστε να έχει καλύτερη εικόνα του εσωτερικού ης καρδιάς.

Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, ίσως κριθεί αναγκαίο η διεξαγωγή περισσότερο διεισδυτικών εξετάσεων, χρησιμοποιώντας ειδικούς μορφομετατροπείς υπερηχοκαρδιογραφήματος.


ΔΙΑ -ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΟ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ

Ο θεράπων ιατρός σας, ίσως σας συστήσει να υποβληθείτε σε δια - οισοφαγικό υπερηχογράφημα (δηλαδή υπερηχογράφημα στο πίσω μέρος της καρδιάς) ως εξέταση εκλογής στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Αν το κλασικό ή διαθωρακικό υπερηχοκαρδιογράφημα δεν έχει ξεκάθαρη / σαφή εικόνα λόγω ανατομικού «βαρελοειδούς» σχήματος θώρακος, πνευμονικής πάθησης ή παχυσαρκίας
• Αν απαιτείται η λήψη πιο ξεκάθαρης εικόνας κάποιας συγκεκριμένης περιοχής

Κατά τη διεξαγωγή της εν λόγο εξέτασης, αναισθητοποιείται η οπίσθια χώρα του φάρυγγα (πίσω τμήμα του λαιμού) και εισχωρείται σ’ αυτόν ένα σκόπιο. Στην άκρη του σκοπίου βρίσκεται μια υπερηχητική συσκευή, την οποία καθοδηγεί ένας έμπειρος τεχνικός προς τα κάτω, στο κατώτερο τμήμα του οισοφάγου. Η εξέταση διενεργείται για τη λήψη πιο ξεκάθαρου, δισδιάστατου υπερηχογραφήματος καρδίας.


Πώς να προετοιμαστείτε για την εξέταση

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη προετοιμασία για την εξέταση.


Πώς θα αισθάνεστε κατά τη διάρκεια της εξέτασης

Θα σας ζητηθεί να αφαιρέσετε να αφαιρέσετε τα ρούχα σας από τη μέση και πάνω και να λάβετε κλινήρης στάση (ξαπλωμένοι) στο εξεταστικό κρεβάτι. Προς διεξαγωγή του ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογραφήματος), θα σας τοποθετήσουν ηλεκτρόδια στο θώρακά σας. Η / ο νοσηλευτής θα εφαρμόσει μια στρώση γέλης στο στήθος σας κι έπειτα θα τοποθετήσει το μορφομετατροπέα. Θα νιώσετε μια ελαφριά πίεση στο θώρακα λόγω του μορφομετατροπέα. Ίσως σας ζητηθεί και να αναπνέετε με συγκεκριμένο τρόπο ή να λάβετε πλάγια αριστερή στάση.


Γιατί διεξάγεται αυτή η εξέταση

Η εξέταση αυτή διεξάγεται προς αξιολόγηση των βαλβίδων και κοιλοτήτων της καρδιάς με αναίμακτο τρόπο. Ακόμη, επιτρέπει στον ιατρό να διαγνώσει, να αξιολογήσει και να παρακολουθήσει:

• Καρδιακούς ψιθύρους
• Κάποια βαλβιδοπάθεια (μη φυσιολογικές βαλβίδες της καρδιάς)
• Τη συσταλτικότητα της καρδιάς σε άτομα που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια
• Τη βλάβη του καρδιακού μυός σε άτομα με ιστορικό καρδιακής προσβολής
• Τη λοίμωξη του χιτώνα που περιβάλλει την καρδιά (περικαρδίτιδα)
• Τη λοίμωξη επί ή της γύρω περιοχής των καρδιακών βαλβίδων (φλεγμονώδης ενδοκαρδίτιδα)
• Την εστία ενός θρόμβου ή εμβολής μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο
• Κάποια συγγενή καρδιοπάθεια
• Την κολπική μαρμαρυγή
• Την πνευμονική υπέρταση

Φυσιολογικά αποτελέσματα

Ένα φυσιολογικό υπερηχοκαρδιογράφημα αναδεικνύει φυσιολογικές βαλβίδες και κοιλότητες της καρδιάς, καθώς και φυσιολογική κίνηση του καρδιακού τοιχώματος.


Τι επισημαίνουν τα μη φυσιολογικά αποτελέσματα

Μη φυσιολογικά αποτελέσματα της συγκεκριμένης εξέτασης μπορεί να αναδεικνύουν διάφορες διαταραχές. Κάποιες διαταραχές θεωρούνται ασήμαντες και δε θέτουν σε κίνδυνο το άτομο / ασθενή. Άλλες διαταραχές ωστόσο, αποτελούν σημεία αρκετά σοβαρών καρδιακών παθήσεων και χρήζουν την περαιτέρω διερεύνηση από ειδικό. Για το λόγο αυτό, είναι μείζονος σημασίας να συζητήσετε εκτενώς με τον ιατρό σας για τα αποτελέσματα του υπερηχογραφήματος καρδίας σας.


Κίνδυνοι

Δεν υπάρχουν γνωστοί κίνδυνοι που σχετίζονται με την εξέταση αυτή.


Τι πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν

Μη φυσιολογικά αποτελέσματα του υπερκαρδιογραφήματος μπορεί να αναδεικνύουν βαλβιδοπάθεια, μυοκαρδιοπάθεια, περικαρδική διαπύηση / διάχυση ή άλλες καρδιακές διαταραχές. Η συγκεκριμένη εξέταση μπορεί να διεξαχθεί και για την ανάδειξη των παρακάτω καταστάσεων:

• Αλκοολική μυοκαρδιοπάθεια
• Διαχωρισμό της αορτής
• Αορτική ανεπάρκεια
• Αορτική στένωση
• Αρρυθμίες
• Αρτηριακός εμβολισμός
• Κολπική μαρμαρυγή / φτερούγισμα
• Κολπικό μύξωμα
• Κολπική διαφραγματική ανεπάρκεια
• Καρδιακός επιπωματισμός
• Μυοκαρδιοπάθεια
• Ρήξη αορτής
• Καρδιακή προσβολή
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Υπερτασική καρδιοπάθεια
• Οξεία ανεπάρκεια τη μιτροειδούς
• Χρόνια ανεπάρκεια τη μιτροειδούς
• Στένωση της μιτροειδούς (βαλβίδας)
• Πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας
• Έκδηλη σκλήρυνση των προσαγωγών αρτηριδίων
• Περικαρδίτιδα, βακτηριακή
• Περικαρδίτιδα, συσφιγγκτική
• Περικαρδίτιδα, μετεμφραγματική
• Peripartum μυοκαρδιοπάθεια
• Πρωτογενής αμυλοείδωση
• Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση
• Στένωση πνευμονικών βαλβίδων
• Περιοριστική μυοκαρδιοπάθεια
• Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια
• Δευτερογενής συστημική αμυλοείδωση
• Γεροντική καρδιακή αμυλοείδωση
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Τετραλογία του Follat
• Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (Α.Ε.Ε.)
• Αναστροφή των μείζων αγγείων
• Ανεπάρκεια της τριγλώχινας (βαλβίδας)
• Κοιλιακή διαφραγματική ανεπάρκεια