Στο ‘Συμπόσιο’ ο Σωκράτης ισχυρίστηκε πως οι άνθρωποι ερωτεύονται με ασυνείδητο σκοπό τη γονιμοποίηση.

Ο έρωτας έχει διάρκεια ορμονική περίπου εννέα μήνες με ένα χρόνο και σε αυτό το πρώτο διάστημα η σεξουαλικότητα και η ερωτική ζωή του ζευγαριού είναι πιο συχνή και πιο έντονη. Ανθρωπολογικά μιλώντας, ο έρωτας λειτουργεί ως κόλλα δυο ανθρώπων που μέσα από την επιθυμία τους ο ένας για τον άλλον αυξάνονται οι πιθανότητες γονιμοποίησης. Δίνει η φύση στον άνθρωπο το διάστημα ενός χρόνου, μέσα από τον έρωτα, με σκοπό να υπάρξουν αρκετές συνευρέσεις ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται και οι πιθανότητες ψυχικού δεσίματος έτσι ώστε μετά το πέρασμα του έρωτα να έχουν αναπτύξει και άλλα συναισθήματα μεταξύ τους που να τους επιτρέψουν να γίνουν οικογένεια.

Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει αλλά η φύση εξακολουθεί να μας ορίζει σε μεγάλο βαθμό καθώς επίσης ασκούν επιρροή τα κοινωνικά στερεότυπα και οι κοινωνικές επιταγές στον κάθε πολιτισμό που τείνουν να προσδοκούν την πραγμάτωση του προγραμματισμού της φύσης.

Από ψυχολογικής απόψεως, ο άνθρωπος κάνει παιδιά για προσωπικούς του λόγους και ιδιαίτερα η γυναίκα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης βιώνει μια παντοδυναμία που φέρνει ένα πλάσμα στον κόσμο. Ο ναρκισσισμός της εκείνη την περίοδο, η αίσθηση της μοναδικότητας της και της υπεράνθρωπης της διάστασης αυξάνονται. Ο άνθρωπος κάνει παιδί για τον εαυτό του και όχι για το παιδί.

Ένα ζευγάρι που αντιμετωπίζει προβλήματα γονιμοποίησης έρχεται αντιμέτωπο με τις ανθρωπολογικές, κοινωνικές και ψυχολογικές προσδοκίες που δεν συναντώνται. Όσο έντονο και τροφοδοτικό είναι το αίσθημα της παντοδυναμίας κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης τόσο ματαιωτικό και στερητικό είναι το αίσθημα της υπογονιμότητας.

Σε περίπτωση που ένα ζευγάρι καθηλωθεί στην επιθυμία να κάνει παιδί και το μόνο σημείο αναφοράς του ξεκινήσει να γίνεται η προσπάθεια για αυτό τότε το ζευγάρι θα περάσει κρίση και θα χάσει το αρχικό νόημα της σχέσης του. Μια καθήλωση στην αναπαραγωγή είναι ικανή από το να διαλύσει το ζευγάρι μέχρι να μαράνει και να αποχρωματίσει ό,τι τους ενώνει και ο ένας στον άλλον να ενοχοποιείται ή να προβάλει το προσωπικό κομμάτι αποτυχίας του με αποτέλεσμα να χάνεται ο άνθρωπος.

Η σεξουαλική ζωή αποκτά διαφορετικό νόημα. Η ερωτική επαφή είναι μια συνεύρεση μεταξύ δυο ανθρώπων που αγωνιούν για να αποδείξουν την ταυτότητα τους και να εκπληρώσουν το όνειρο τους. Παύει να είναι μια κατάσταση ευχαρίστησης, ηδονής, απελευθέρωσης και ερωτικής ένωσης αλλά γίνεται μια πράξη βαριά επενδεδυμένη με υπαρξιακές προσδοκίες όπου όσο οι αποτυχυμένες προσπάθειες αυξάνονται καταλήγει να γίνεται μια διαδικασία που γεμίζει τον άνθρωπο με τον φόβο της ματαίωσης.

Ο ένας στον άλλον βλέπει τον άνθρωπο με τον οποίο τους συνδέει κάτι δύσκολο ψυχικά, ένας καημός.

Όσο αυξάνεται η καθήλωση γύρω από το θέμα της τεκνοποίησης τόσες λιγότερες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας διότι όλο το σώμα είναι σφιγμένο και εκκρίνει ορμόνες μη ευεργετικές.

Στην περίπτωση τεχνιτής γονιμοποίησης οι αγωνίες παραμένουν οι ίδιες αλλά πλέον το ζευγάρι αναζητά σύμμαχο και βοηθό κάτι που τους απελευθερώνει από το να σηκώνουν μόνοι τους την ευθύνη του ονείρου τους και αυξάνει τις πιθανότητες γονιμοποίησης.

Συνήθως όταν ένα ζευγάρι δεν έχει βρει βιολογικά αίτια που εμποδίζουν την αναπαραγωγή φρόνιμο είναι να κοιτάξει και τους ψυχικούς λόγους διότι μπορεί να λειτουργήσουν ανασταλτικά κάποια βιώματα και βαθύτερες φοβίες ιδιαίτερα από την πλευρά της γυναίκας.

Ένα ζευγάρι που αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση χρειάζεται να μπορεί να διαχωρίσει την σχέση του από τη συγκεκριμένη δυσκολία έτσι ώστε να μην θυσιαστεί ο δεσμός μπροστά στην υπογονιμότητα. Να επαναπροσδιορίσουν τους στόχους τους και να εκτιμήσουν ότι έχουν ο ένας τον άλλον και πως μόνο μέσα από ηρεμία και εσωτερική ασφάλεια θα έρθει ένα παιδάκι σε αυτές τις περιπτώσεις. Η βοήθεια από γιατρούς, ψυχολόγους καθώς και από εναλλακτικές θεραπείες, όπως ο βελονισμός, είναι χρήσιμη στην εκπλήρωση του ονείρου. Η παγίδα είναι να ταυτίσει κανείς τον εαυτό του με αυτή την δυσκολία.

Ο άνθρωπος είναι ένα σύνολο ξεχωριστό που στις δυσκολίες καλείται να επιστρατεύσει την αισιόδοξη, θετική, ψύχραιμη πλευρά του, και την ικανότητα του να οργανώνεται και να τολμά να ζητάει στήριξη με στόχο την εκπλήρωση της επιθυμίας του έχοντας τον/την σύντροφο του τον μεγάλο σύμμαχο. Μαζί θα φέρει το ζευγάρι ένα παιδί στον κόσμο και μαζί θα βρει τον δρόμο για την πραγμάτωση αυτού.


Μαρία Γ. Σαράντη, Μ.Α.
Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Παιδοψυχολόγος
Επίτιμο Μέλος Της Αμερικάνικης Κοινωνίας Στην Ψυχολογία