Μια πειραματική εργασία που δημοσιεύθηκε τελευταία στο εγκυρότατο ιατρικό περιοδικό Blood φέρνει ένα νέο μήνυμα. Τα φάρμακα που ελαττώνουν την χοληστερίνη φαίνεται ότι παράλληλα καταπολεμούν τους θρόμβους που δημιουργούνται μέσα στα αγγεία.

Η θρόμβωση, δηλαδή το να πήζει το αίμα, είναι μια φυσιολογική διαδικασία που ο οργανισμός κινητοποιεί προκειμένου να σταματήσει μια αιμορραγία. Όμως η θρόμβωση όταν γίνεται αυτόματα μέσα στις αρτηρίες ή τις φλέβες αναίτια και χωρίς να έχει στόχο το σταμάτημα μιας αιμορραγίας τότε πρόκειται για μια σοβαρή παθολογική κατάσταση. Κατάσταση που εγκυμονεί μεγάλο κίνδυνο από την πρόκληση ενός καρδιαγγειακού επεισοδίου όπως είναι π.χ. το έμφραγμα, το εγκεφαλικό επεισόδιο ή θρομβοφλεβίτιδα καθώς και τα διάφορα εμβολικά επεισόδια από την απόσπαση ενός τμήματος του θρόμβου που με την κυκλοφορία του αίματος σφηνώνεται μέσα σε μία αρτηρία και την φράζει τελείως.

Υπολογίζεται ότι από τους θρόμβους που δημιουργούνται μέσα τις φλέβες χάνονται περίπου 6.000 άνθρωποι κάθε χρόνο στη χώρα μας, πολύ περισσότερους από όσους σκοτώνουν τα τροχαία δυστυχήματα που μαζί με τις καρδιοπάθειες και τους καρκίνους αποτελούν μια από τις κυριότερες αιτίες θανάτου του πληθυσμού μας.

Σύμφωνα με αυτή την πειραματική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Blood μια ειδική πρωτεΐνη η LXR εμπλέκεται στο μηχανισμό της θρόμβωσης με το να σταθεροποιεί το θρόμβο και να ελλατώνει το μέγεθός του. Αυτή η ίδια πρωτεΐνη είναι γνωστό ότι επηρεάζει την τιμή της χοληστερίνης στο αίμα και κατά συνέπεια είναι δυνατόν με το να ελέγχονται φαρμακευτικά τα επίπεδα της να αποκτήσουμε ένα νέο ισχυρό όπλο κατά των θρομβώσεων τόσον των φλεβών όσον και των αρτηριών.

Η πειραματική αυτή μελέτη εφόσον αποδειχθεί ότι έχει εφαρμογή στον άνθρωπο θα προσδώσει νέα διάσταση στη μάχη κατά των θρομβώσεων και ιδιαίτερα των φλεβοθρομβώσεων.

Οι θρόμβοι που δημιουργούνται μέσα στις φλέβες αποτελούν έναν ύπουλο εχθρό γιατί η διάγνωσή τους είναι δύσκολη όταν δεν εκδηλώνονται με σαφή συμπτώματα.
Καταστάσεις όπως η παχυσαρκία, η ακινησία, οι καρκίνοι και ιδιαίτερα των οργάνων της κοιλιάς, οι βαριές χειρουργικές επεμβάσεις, τα αντισυλληπτικά φάρμακα, η εγκυμοσύνη όταν συνοδεύεται από παθήσεις των φλεβών των ποδιών καθώς και η καρδιακή ανεπάρκεια θεωρούνται οι σοβαρότεροι λόγοι που προδιαθέτουν στο να αναπτυχθούν θρόμβοι μέσα στις φλέβες των ποδιών. Γενικότερα, κάθε κατάσταση που προκαλεί αργή κίνηση του αίματος μέσα στις φλέβες του ποδιού προδιαθέτει στο να αναπτυχθούν στο εσωτερικό τους θρόμβοι που τμήματά τους μπορεί να αποσπαστούν και με την κυκλοφορία του αίματος να φθάσουν στους πνεύμονες, οπότε εάν ενσφηνωθούν μέσα σε μια πνευμονική αρτηρία ή τους κλάδους της δημιουργούν σοβαρές και πολλές φορές θανατηφόρες πνευμονικές εμβολές.

Πνευμονικές εμβολές, ως γνωστόν παρατηρούνται στις πολύωρες υπερατλαντικές πτήσεις των αεροπλάνων γι΄ αυτό άλλωστε συνιστάται ο επιβάτης να κινητοποιείται ανά ώρα ιδιαίτερα εάν έχει κάποιο πρόβλημα υγείας που να προδιαθέτει σε θρομβώσεις των φλεβών των ποδιών.

Όταν επισημανθεί ο κίνδυνος δημιουργίας θρόμβου μέσα στις φλέβες των ποδιών τότε η χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων αποτελεί οπωσδήποτε μια λύση. Αυτό όμως συνήθως γίνεται κατόπιν εορτής δηλαδή όταν διαπιστωθεί το πρόβλημα δηλαδή όταν έχει ήδη εκδηλωθεί πνευμονική εμβολή. Για το λόγο άλλωστε αυτό η δυνατότητα να χορηγεί ο γιατρός φάρμακα με δύο στόχους όπως η δυνατότητα ελλατώσεως της χοληστερίνης παράλληλα με την ελλάτωση της πιθανότητας του να αναπτυχθεί ένας θρόμβος μέσα στο κυκλοφορικό σύστημα, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο σε μια νέα εποχή, όπου τα εμφράγματα, τα εγκεφαλικά επεισόδια και οι θρομβώσεις των φλεβών θα
υποστούν εντυπωσιακό πλήγμα.


Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής
Πανεπιστημίου Αθηνών