Ρομποτική χειρουργική: Πολύτιμη και στη γυναικολογία
Τι είναι το ρομπότ
Το ρομποτικό χειρουργικό σύστημα DaVinci®S είναι ένα σύστημα που αποτελείται από δύο τμήματα:
α) τη χειρουργική κονσόλα όπου κάθεται ο χειρουργός - γυναικολόγος, και
β) το σύστημα των 4 βραχιόνων, στους οποίους τοποθετούμε την κάμερα και 3 εργαλεία και το προσαρμόζουμε στην ασθενή μέσω 3 - 4 πολύ μικρών οπών στο δέρμα. Η χειρουργική κονσόλα συνδέεται με το σύστημα των βραχιόνων με καλώδιο, μέσω του οποίου μεταφέρονται οι κινήσεις του χειρουργού από την κονσόλα προς τους βραχίονες του ρομπότ και στη συνέχεια στις άκρες των εργαλείων. Έτσι, το αποτέλεσμα είναι η όποια κίνηση κάνει ο χειρουργός - γυναικολόγος από την κονσόλα να μεταφέρεται ακριβώς στα εργαλεία με τα οποία χειρουργείται η ασθενής.
Γυναικολογικά χειρουργεία που μπορούν να πραγματοποιούνται με DaVinci®S
Ρομποτικά μπορούν να γίνουν:
• Κύστεις ωοθήκης
• Υδροσάλπιγγα
• Εξωμήτριος κύηση
• Ινομυώματα
• Ενδομητρίωση
• Αφαίρεση της μήτρας - Ολική ή μερική υστερεκτομή
• Λύση συμφύσεων μεταξύ μήτρας - σαλπίγγων - ωοθηκών - εντέρου
• Ουρογυναικολογικά χειρουργεία
• Κακοήθεις όγκοι της μήτρας και του τραχήλου.
Πλεονεκτήματα της χρήσης του ρομπότ για τον χειρουργό - γυναικολόγο
Σε αντίθεση με τη δισδιάστατη οπτική εικόνα που υπάρχει στη λαπαροσκόπηση, στη ρομποτική χειρουργική παρέχεται τρισδιάστατη έγχρωμη οπτική εικόνα, η οποία δίνει την αίσθηση ότι τα μάτια και τα χέρια του χειρουργού βρίσκονται μέσα στο σώμα της γυναίκας. Η εικόνα μέσω της κάμερας είναι πάντα σταθερή, διότι δεν την κρατάει ανθρώπινο χέρι, άρα δεν έχει φυσικό τρόμο (τρέμουλο).
Τα εργαλεία έχουν αρθρώσεις όπως ακριβώς και το χέρι και ο καρπός του χεριού, καθώς και 7 βαθμούς ελευθερίας κινήσεων των άκρων των εργαλείων, με αποτέλεσμα να παρέχονται απόλυτη ευελιξία και ακρίβεια των κινήσεων του χειρουργού σε επίπεδο χιλιοστού. Η τοποθέτηση ραμμάτων γίνεται με μεγάλη ευκολία και απόλυτη ακρίβεια στο εσωτερικό του σώματος της ασθενούς.
Κατά τις χειρουργικές επεμβάσεις παρουσιάζεται πολύ συχνά τρόμος στα χέρια του χειρουργού - γυναικολόγου, ειδικά όταν είναι μεγάλης διάρκειας. Το ρομπότ προκαλεί εξάλειψη του φυσικού αυτού τρόμου του χεριού μέσω ενός ηλεκτρονικού φίλτρου.
Τέλος, η εργονομικά αναπαυτική θέση του γυναικολόγου στη χειρουργική κονσόλα προσφέρει ελαχιστοποίηση της φυσικής του κόπωσης.
Είδη ρομποτικών συστημάτων
Το πιο διαδεδομένο παγκοσμίως ρομποτικό σύστημα είναι το σύστημα DaVinci®S της IntuitiveSurgical. Το τελειότερο και τελευταίας τεχνολογίας είδος είναι το DaVinci®S Hi Definition, που προσφέρει εκπληκτικές δυνατότητες στον χειρουργό. Συγκεκριμένα, παρέχει ακόμα καλύτερη ανάλυση της τρισδιάστατης εικόνας χειρουργικού πεδίου, ψηφιακό zoom με αποτέλεσμα περισσότερη ευχέρεια κίνησης των εργαλείων μέσα στο σώμα της ασθενούς, διεύρυνση χειρουργικού πεδίου κατά 20% και, τέλος, έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης στη χειρουργική κονσόλα: υπερηχοτομογράφου, CT (αξονικής τομογραφίας) και MRI (μαγνητικής τομογραφίας) της ασθενούς κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.
Τα παραπάνω είναι πολύ σημαντικά τεχνικά πλεονεκτήματα για τον χειρουργό και κατά συνέπεια και για την ασθενή.
Τελικά ποιος χειρουργεί;
Χειρουργεί πάντα ο γυναικολόγος και οι κινήσεις του γίνονται πιο ακριβείς και πιο λεπτές με τη βοήθεια του ρομποτικού συστήματος. Το ρομποτικό σύστημα δεν έχει την παραμικρή αυτονομία, ούτε λειτουργεί σαν αυτόματος πιλότος, είναι απλώς ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια του χειρουργού - γυναικολόγου και χρησιμοποιείται για ένα άριστο, μοναδικό, χειρουργικό αποτέλεσμα στην ασθενή. Η υψηλή τεχνολογία είναι στη διάθεσή μας και όχι μόνο δεν μπορεί να αντικατασταθεί, αλλά αποτελεί και το άμεσο μέλλον σε όλες τις γυναικολογικές χειρουργικές επεμβάσεις ώστε να μπορούμε να προσφέρουμε σε κάθε γυναίκα ένα ασφαλές χειρουργείο. Αναλογικά, το κόστος της επέμβασης είναι χαμηλότερο, αφού η διάρκεια νοσηλείας είναι πολύ μικρότερη, όπως και οι εγχειρητικές επιπλοκές σε σχέση με ένα ανοιχτό χειρουργείο.
Πλεονεκτήματα ρομποτικού χειρουργείου για την ασθενή
Ένα ρομποτικό γυναικολογικό χειρουργείο προκαλεί ελάχιστη παρέμβαση στο σώμα και παρουσιάζει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα καθώς και ελάττωση του μετεγχειρητικού πόνου χάρη στις πολύ μικρές οπές στην κοιλιά, που συρράπτονται με τεχνική της πλαστικής χειρουργικής. Αδιαμφισβήτητα, η απουσία της μεγάλης τομής ελαττώνει πολύ τον μετεγχειρητικό πόνο. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου παρουσιάζονται λιγότερες αναπνευστικές και καρδιαγγειακές επιπλοκές, αφού λόγω της μεγάλης ακρίβειας και των πολύ λεπτών χειρουργικών κινήσεων είναι μία ως επί το πλείστον αναίμακτη επέμβαση.
Ένα από τα σπουδαιότερα πλεονεκτήματα της ρομποτικής τεχνολογίας είναι η ελαχιστοποίηση των μετεγχειρητικών επιπλοκών που σχετίζονται με το τραύμα (διαπύηση, διάσπαση, κήλη, χρόνιο άλγος). Επίσης, έχει παρατηρηθεί σημαντικότατη μείωση των μετεγχειρητικών συμφύσεων και των επιπτώσεών τους.
Έτσι, η ασθενής αναρρώνει ταχύτερα και άρα μπορεί να επανέλθει πιο γρήγορα στις καθημερινές της δραστηριότητες και στην εργασία της. Αναλογικά, είναι πιο χαμηλό και το κόστος της επέμβασης, αφού η διάρκεια νοσηλείας είναι πολύ μικρότερη, όπως και οι εγχειρητικές επιπλοκές σε σχέση με ένα ανοιχτό χειρουργείο.
Βασιλική Χατζηραφαήλ
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Διευθύντρια Γυναικολογικού Τμήματος Ρομποτικής Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής Ευρωκλινικής Αθηνών
Το ρομποτικό χειρουργικό σύστημα DaVinci®S είναι ένα σύστημα που αποτελείται από δύο τμήματα:
α) τη χειρουργική κονσόλα όπου κάθεται ο χειρουργός - γυναικολόγος, και
β) το σύστημα των 4 βραχιόνων, στους οποίους τοποθετούμε την κάμερα και 3 εργαλεία και το προσαρμόζουμε στην ασθενή μέσω 3 - 4 πολύ μικρών οπών στο δέρμα. Η χειρουργική κονσόλα συνδέεται με το σύστημα των βραχιόνων με καλώδιο, μέσω του οποίου μεταφέρονται οι κινήσεις του χειρουργού από την κονσόλα προς τους βραχίονες του ρομπότ και στη συνέχεια στις άκρες των εργαλείων. Έτσι, το αποτέλεσμα είναι η όποια κίνηση κάνει ο χειρουργός - γυναικολόγος από την κονσόλα να μεταφέρεται ακριβώς στα εργαλεία με τα οποία χειρουργείται η ασθενής.
Γυναικολογικά χειρουργεία που μπορούν να πραγματοποιούνται με DaVinci®S
Ρομποτικά μπορούν να γίνουν:
• Κύστεις ωοθήκης
• Υδροσάλπιγγα
• Εξωμήτριος κύηση
• Ινομυώματα
• Ενδομητρίωση
• Αφαίρεση της μήτρας - Ολική ή μερική υστερεκτομή
• Λύση συμφύσεων μεταξύ μήτρας - σαλπίγγων - ωοθηκών - εντέρου
• Ουρογυναικολογικά χειρουργεία
• Κακοήθεις όγκοι της μήτρας και του τραχήλου.
Πλεονεκτήματα της χρήσης του ρομπότ για τον χειρουργό - γυναικολόγο
Σε αντίθεση με τη δισδιάστατη οπτική εικόνα που υπάρχει στη λαπαροσκόπηση, στη ρομποτική χειρουργική παρέχεται τρισδιάστατη έγχρωμη οπτική εικόνα, η οποία δίνει την αίσθηση ότι τα μάτια και τα χέρια του χειρουργού βρίσκονται μέσα στο σώμα της γυναίκας. Η εικόνα μέσω της κάμερας είναι πάντα σταθερή, διότι δεν την κρατάει ανθρώπινο χέρι, άρα δεν έχει φυσικό τρόμο (τρέμουλο).
Τα εργαλεία έχουν αρθρώσεις όπως ακριβώς και το χέρι και ο καρπός του χεριού, καθώς και 7 βαθμούς ελευθερίας κινήσεων των άκρων των εργαλείων, με αποτέλεσμα να παρέχονται απόλυτη ευελιξία και ακρίβεια των κινήσεων του χειρουργού σε επίπεδο χιλιοστού. Η τοποθέτηση ραμμάτων γίνεται με μεγάλη ευκολία και απόλυτη ακρίβεια στο εσωτερικό του σώματος της ασθενούς.
Κατά τις χειρουργικές επεμβάσεις παρουσιάζεται πολύ συχνά τρόμος στα χέρια του χειρουργού - γυναικολόγου, ειδικά όταν είναι μεγάλης διάρκειας. Το ρομπότ προκαλεί εξάλειψη του φυσικού αυτού τρόμου του χεριού μέσω ενός ηλεκτρονικού φίλτρου.
Τέλος, η εργονομικά αναπαυτική θέση του γυναικολόγου στη χειρουργική κονσόλα προσφέρει ελαχιστοποίηση της φυσικής του κόπωσης.
Είδη ρομποτικών συστημάτων
Το πιο διαδεδομένο παγκοσμίως ρομποτικό σύστημα είναι το σύστημα DaVinci®S της IntuitiveSurgical. Το τελειότερο και τελευταίας τεχνολογίας είδος είναι το DaVinci®S Hi Definition, που προσφέρει εκπληκτικές δυνατότητες στον χειρουργό. Συγκεκριμένα, παρέχει ακόμα καλύτερη ανάλυση της τρισδιάστατης εικόνας χειρουργικού πεδίου, ψηφιακό zoom με αποτέλεσμα περισσότερη ευχέρεια κίνησης των εργαλείων μέσα στο σώμα της ασθενούς, διεύρυνση χειρουργικού πεδίου κατά 20% και, τέλος, έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης στη χειρουργική κονσόλα: υπερηχοτομογράφου, CT (αξονικής τομογραφίας) και MRI (μαγνητικής τομογραφίας) της ασθενούς κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.
Τα παραπάνω είναι πολύ σημαντικά τεχνικά πλεονεκτήματα για τον χειρουργό και κατά συνέπεια και για την ασθενή.
Τελικά ποιος χειρουργεί;
Χειρουργεί πάντα ο γυναικολόγος και οι κινήσεις του γίνονται πιο ακριβείς και πιο λεπτές με τη βοήθεια του ρομποτικού συστήματος. Το ρομποτικό σύστημα δεν έχει την παραμικρή αυτονομία, ούτε λειτουργεί σαν αυτόματος πιλότος, είναι απλώς ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια του χειρουργού - γυναικολόγου και χρησιμοποιείται για ένα άριστο, μοναδικό, χειρουργικό αποτέλεσμα στην ασθενή. Η υψηλή τεχνολογία είναι στη διάθεσή μας και όχι μόνο δεν μπορεί να αντικατασταθεί, αλλά αποτελεί και το άμεσο μέλλον σε όλες τις γυναικολογικές χειρουργικές επεμβάσεις ώστε να μπορούμε να προσφέρουμε σε κάθε γυναίκα ένα ασφαλές χειρουργείο. Αναλογικά, το κόστος της επέμβασης είναι χαμηλότερο, αφού η διάρκεια νοσηλείας είναι πολύ μικρότερη, όπως και οι εγχειρητικές επιπλοκές σε σχέση με ένα ανοιχτό χειρουργείο.
Πλεονεκτήματα ρομποτικού χειρουργείου για την ασθενή
Ένα ρομποτικό γυναικολογικό χειρουργείο προκαλεί ελάχιστη παρέμβαση στο σώμα και παρουσιάζει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα καθώς και ελάττωση του μετεγχειρητικού πόνου χάρη στις πολύ μικρές οπές στην κοιλιά, που συρράπτονται με τεχνική της πλαστικής χειρουργικής. Αδιαμφισβήτητα, η απουσία της μεγάλης τομής ελαττώνει πολύ τον μετεγχειρητικό πόνο. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου παρουσιάζονται λιγότερες αναπνευστικές και καρδιαγγειακές επιπλοκές, αφού λόγω της μεγάλης ακρίβειας και των πολύ λεπτών χειρουργικών κινήσεων είναι μία ως επί το πλείστον αναίμακτη επέμβαση.
Ένα από τα σπουδαιότερα πλεονεκτήματα της ρομποτικής τεχνολογίας είναι η ελαχιστοποίηση των μετεγχειρητικών επιπλοκών που σχετίζονται με το τραύμα (διαπύηση, διάσπαση, κήλη, χρόνιο άλγος). Επίσης, έχει παρατηρηθεί σημαντικότατη μείωση των μετεγχειρητικών συμφύσεων και των επιπτώσεών τους.
Έτσι, η ασθενής αναρρώνει ταχύτερα και άρα μπορεί να επανέλθει πιο γρήγορα στις καθημερινές της δραστηριότητες και στην εργασία της. Αναλογικά, είναι πιο χαμηλό και το κόστος της επέμβασης, αφού η διάρκεια νοσηλείας είναι πολύ μικρότερη, όπως και οι εγχειρητικές επιπλοκές σε σχέση με ένα ανοιχτό χειρουργείο.
Βασιλική Χατζηραφαήλ
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Διευθύντρια Γυναικολογικού Τμήματος Ρομποτικής Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής Ευρωκλινικής Αθηνών