Οι αλωπεκίες (τριχοπτώσεις) αποτελούν μεγάλο κεφάλαιο της Δερματολογίας. Τα αίτια τους είναι πολλά και ποικίλα. Άλλες είναι συχνές και άλλες σπάνιες. Άλλες πάλι είναι συχνότερες και εντονότερες ανάλογα με την ηλικία και το φύλο.

Η συχνότερη απ' όλες τις αλωπεκίες είναι η ανδρογενετική. Αυτή στην καθημερινή έκφραση είναι η ανδρική φαλάκρα, γνωστή από πολύ παλιά. Άλλωστε την είχε και ο πατέρας της ιατρικής ο Ιπποκράτης (Ιπποκράτεια φαλάκρα).Στις γυναίκες αρχίζει αργότερα. Κλινικώς ενώ υπάρχει και διατηρείται περιοχή τριχωτού μπροστά στην μετωπιαία η περιοχή των βρεγματικών αραιώνει και όσο το νόσημα εξελίσσεται η γυναίκα αισθάνεται περισσότερο άσχημα μιας και παρουσία της κόμης με πλούσιο τρίχωμα αποτελεί στοιχείο συνυφασμένο με την θηλυκότητα της γυναίκας. Εφόσον διαγνωσθεί η ανδρογενετική αλωπεκία και γίνει ο κατάλληλος έλεγχος γίνεται θεραπεία. Άλλωστε αυτό θέλει και ο ενδιαφερόμενος.

Εμπλέκονται γενετικοί, ορμονικοί, λοιμώδεις, ψυχολογικοί παράγοντες, επεμβάσεις, ο τοκετός, έντονες στερητικές δίαιτες αλλά και νοσήματα άλλων οργάνων και συστημάτων, ανοσολογικοί παράγοντες κ.α. Γι' αυτό επιβάλλεται η λήψη καλού ατομικού, οικογενειακού ιστορικού και ο κατάλληλος ειδικός και εργαστηριακός έλεγχος που ο Δερματολόγος κρίνει αναγκαίο. Η συχνότερη βέβαια αλωπεκία (τριχόπτωση) είναι η ανδρογενετική αλωπεκία (ανδρική Φαλάκρα). Όπως δηλώνει και η ορολογία της δύο είναι οι σημαντικοί παράγοντες που ενέχονται για να προκύψει.

Τα ανδρογόνα δηλαδή ο ορμονικός παράγοντας αλλά φαίνεται ότι χρειάζεται και την ύπαρξη του γενετικού παράγοντα ώστε με την συνεργασία τους να προκύψει η (ανδρική φαλάκρα ) (ανδρογενετική αλωπεκία). Στην περίπτωση λοιπόν που ένα άτομο έχει την κληρονομική αυτή προδιάθεση τα μαλλιά του μετά την εφηβεία μπορεί να αραιώνουν στην μετωποβρεγματικές κροταφικές περιοχές και την κορυφή του τριχωτού. Η ηλικία έναρξης και ο ρυθμός πτώσης αναφέρθηκε και προηγουμένως εξαρτάται από την διεισδυτικότητα και δραστηριότητα των υπευθύνων γονιδίων και ξεκινά πολύ νωρίτερα στους άνδρες από ότι στις γυναίκες. Γιατί η ανδρογενετική αλωπεκία γίνεται και στις γυναίκες.

Εκτός της ανδρογενετικής αλωπεκίας επίσης όχι ασυνήθιστη είναι και η γυροειδής αλωπεκία που εντάσσεται στα αυτοάνοσα νοσήματα. Για την αλωπεκία αυτή ενοχοποιούνται ανοσολογικοί μηχανισμοί και το άγχος (STRESS). Ακόμη λιγότερο συχνά ιδιαίτερα στις γυναίκες παρατηρούνται ουλωτικές αλωπεκίες που μπορεί να αναπτυχθούν στο πλαίσιο αυτοάνοσων νοσημάτων όπως ο χρόνιος δισκοειδής ερυθυματώδης λύκος, θυλακικός λειχήνας, σκληροδερμία κ.α.

Στα μικρά παιδιά εξάλλου εκτός της γυροειδούς αλωπεκίας μπορεί να παρατηρηθούν εντοπισμένες τριχοπτώσεις από μυκητιάσεις του τριχωτού της κεφαλής.

Στην περίπτωση αυτή η μυκητολογική εξέταση των λεπιών και τριχών αναδυδεικνύει τον υπεύθυνο μύκητα και δίνεται η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

Πρώτο μήνυμα λοιπόν: πρέπει να αναγνωσθεί με βάση την κλινική εξέταση και τον απαραίτητο εργαστηριακό έλεγχο εφόσον επιβάλλεται (τριχοριζόγραμμα, ορμονολογικός έλεγχος, υπέρηχος στην περίπτωση γυναικών με πιθανό σύνδρομο μικροπολυκυστικών ωοθηκών, έλεγχος άλλων ενδοκρινών αδένων εφόσον επιβάλλεται κοκ,βιοψία δέρματος, ανοσολογικός έλεγχος κ.α.)

Από την παραπάνω παράγραφο γίνεται σαφές ότι τα αίτια και οι καταστάσεις που επηρεάζουν το τριχικό μας σύστημα είναι πολλά και ποικίλα.

Στην εποχή μας διαθέτουμε πλούσιο οπλοστάσιο που σκοπό έχει να ανακόψει και να επιβραδύνει την εξέλιξη της αλωπεκίας αυτής.

Έτσι χρησιμοποιούνται αρκετά σκευάσματα σε μορφή λοσιόν και διαλυμάτων που άλλα είναι σε φαρμακευτικές έτοιμες συσκευασίες ή άλλα που προτείνει ο Δερματολόγος και παρασκευάζονται από τον φαρμακοποιό. Στα σκευάσματα αυτά κύριο λόγο παίζουν τα κορτικοειδή τοπικώς, η Μινοξιδίλη, σκευάσματα που περιέχουν αυξητικούς παράγοντες , αντιανδρογόνα κ.α. Επιπλέον μπορεί να χορηγούνται συμπληρώματα διατροφής με ιδιαίτερη επιλογή ώστε να περιέχουν τα απαραίτητα συστατικά και αμινοξέα και τα συνένζυμα που επιθυμούν οι τρίχες για τον μεταβολισμό τους. Εξηγούμε στον/στην ασθενή ότι με τις θεραπείες αυτές επιβραδύνουμε όσο το δυνατόν την εξέλιξη της αλωπεκίας μιας και δεν υπάρχει ακόμη μια θεραπεία από το στόμα που να σταματάει απολύτως την εξέλιξη της. Σε άνδρες αν τα τοπικά σκευάσματα δεν είναι επαρκή μπορεί να χορηγήσουμε φιναστερίδη εσωτερικώς. Τέλος και εφόσον η αλωπεκία έχει εξελιχθεί σημαντικά Και το αισθητικό πρόβλημα δεν είναι ανεκτό από τον ενδιαφερόμενο μπορεί να συστηθούν οι επεμβάσεις αποκατάστασης με μικροεμφυτευσεις τριχών που γίνονται από μεταφορά και μεταμόσχευση τριχών από την ινιακή χώρα στις γυμνές περιοχές. υπάρχουν πολλές σύγχρονες τεχνικές με σημαντική βελτίωση της αισθητικής του τριχωτού του ατόμου είτε με τις κλασσικές τεχνικές είτε με Lasers και έτσι τα άτομα που πάσχουν από ανδρογενετική αλωπεκία μπορούν να ωφεληθούν από τις παραπάνω τεχνικές και μεθόδους.

Συμπληρωματικώς εάν παρατηρούμε αρχόμενη αραίωση τριχών και υπάρχει αντίστοιχο κληρονομικό ιστορικό φαλάκρας αμέσως στο γιατρό. Υπάρχουν αρκετά προϊόντα που μπορούν να καθυστερήσουν σημαντικά την πρόοδο της τριχόπτωσης. Σε περίπτωση που η αραίωση γίνει αισθητικώς μη αποδεκτή. Με τα χρόνια υπάρχουν τεχνικές αποκατάστασης και μεταμόσχευσης τριχών με πολύ καλά αισθητικά αποτελέσματα.


Nίκος Σταυριανέας
Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας Παν/μίου Αθηνών
Διευθυντής Δερματολογικής Κλινικής Γεν. Παν/μιακού Νοσοκομείου

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...