Πέτρες στη χολή - Αντεμετώπιση με λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή
Είναι αλήθεια, ότι πολλοί συνάνθρωποί μας ταλαιπωρούνται καθημερινά, από την ύπαρξη πέτρας στη χολή. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα ενοχλητικά συμπτώματα δεν αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με τη συντηρητική θεραπεία και οι ασθενείς πρέπει να χειρουργηθούν. Ας δούμε λοιπόν όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την πέτρα στη χολή (χολολιθίαση), τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς και τις επιλογές αντιμετώπισης που έχουν.
Τι είναι η χολολιθίαση
Οι πέτρες στη χολή (χολολιθίαση) είναι η παθολογική κατάσταση δημιουργίας λίθων μέσα στην χοληδόχο κύστη. Η χολή είναι ένα πεπτικό υγρό που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πέψη των τροφών και ιδιαίτερα των λιπών, ρέει από το ήπαρ (όπου και παράγεται) προς το έντερο διαμέσου ενός πόρου (αυλού), του χοληδόχου πόρου. Μετά τη λήψη τροφής η χοληδόχος κύστη συσπάτε και απελευθερώνει τη χολή στο έντερο.
Συμπτώματα χολολιθίασης
Η χολολιθίαση μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή να συνοδεύεται από διάφορα συμπτώματα όπως:
• πόνο στο στομάχι και την άνω κοιλιά
• συχνά φουσκώματα μετά το φαγητό
• καούρες
• ναυτία
• ρεψίματα
• πικρό στόμα
• τάση για έμετο μετά από ένα βαρύ γεύμα
• πυρετό
• ίκτερο
• κολικούς
Παράγοντες που ευνοούν τη δημιουργία χολολιθίασης
• ηλικία (η χολολιθίαση συναντάται περισσότερο σε άτομα προχωρημένης ηλικίας)
• φύλο (οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα πέτρες στη χολή)
• παχυσαρκία
• αιμολυτικές αναιμίες - ίκτερος
• εγκυμοσύνη
• διάφορες νόσοι του εντέρου
• κακές διατροφικές συνήθειες (δίαιτα πλούσια σε θερμίδες, λίπη και χοληστερόλη) Κίνδυνοι και επιπλοκές της χολολιθίασης
• Εμπύημα της χοληδόχου κύστης (συλλογή πύου), οξεία κοιλία και περιτονίτιδα
• Σταδιακή αλλοίωση των τοιχωμάτων και δημιουργία περιτοναϊκών και εντερικών συμφύσεων
• Αποφρακτικό ίκτερο, με χαρακτηριστική κίτρινη χροιά του δέρματος και του λευκού μέρους των ματιών συνήθως με κνησμό (φαγούρα) σαν αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων της χολερυθρίνης στο αίμα
• οξεία παγκρεατίτιδα
• μηχανική απόφραξη του εντέρου (ειλεός εκ χολολίθου)
• οξεία χολαγγειίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή - βακτηριδιακή μόλυνση των χοληφόρων αγγείων εξαιτίας απόφραξης και στάσης της χολής
• ύπαρξη μεγάλων χολόλιθων και οι χρόνιες ή επαναλαμβανόμενες φλεγμονές έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη καρκίνου της χοληδόχου κύστης.
Αντιμετώπιση χολολιθίασης
Παρά τις διάφορες συντηρητικές μεθόδους που εφαρμόστηκαν στο παρελθόν με φάρμακα από το στόμα, ή τη χρήση υπερήχων, η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μαζί με τους περιέχοντες λίθους αποτελεί τη μοναδική ριζική αποτελεσματική και ασφαλή θεραπεία.
Η επέμβαση μπορεί να γίνει είτε με την κλασική ανοιχτή, είτε με τη λαπαροσκοπική χειρουργική μέθοδο. Στην πρώτη περίπτωση απαιτείται μια μεγάλη τομή στην άνω δεξιά κοιλιά μήκους 15-20εκ. η οποία συνοδεύεται από σημαντικό μετεγχειρητικό πόνο και απαιτεί την παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο για 4-7 ημέρες.
Αντίθετα, η λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή διενεργείται, υπό γενική αναισθησία, μέσω τεσσάρων μικρών τομών μήκους 0,5-1εκ. διαμέσου τον οποίων εισάγονται μια ειδική κάμερα (λαπαροσκόπιο) και ειδικά χειρουργικά εργαλεία. Επίσης απαιτεί την διοχέτευση εντός της κοιλίας αερίου (CO2), ώστε αυτή να διαταθεί και να προσφέρει στον χειρουργό την απαιτούμενη ορατότητα στην περιοχή της επέμβασης.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί πραγματική επανάσταση στην ιατρική προσφέροντας σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την κλασική ανοικτή χειρουργική επέμβαση:
• Λιγότερο πόνο για τον ασθενή μετά την χειρουργική επέμβαση.
• Γρηγορότερη αποκατάσταση.
• Άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες .
• Μικρότερο κίνδυνο περιεγχειρητικών λοιμώξεων.
• Έλεγχο ολόκληρης της κοιλίας.
Σημαντικό είναι ότι αυτά τα οφέλη συνδυάζονται, στις περισσότερες περιπτώσεις, με εφάμιλλο ή και καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η τεχνική αυτή, βέβαια, πέρα από τον ειδικό εξοπλισμό, απαιτεί και την ύπαρξη εξειδικευμένου σ' αυτή χειρουργού.
Δημήτρη Φιλίππου, MD, PhD
Γενικός Χειρουργός
Διαβάστε περισσότερα άρθρα...
Τι είναι η χολολιθίαση
Οι πέτρες στη χολή (χολολιθίαση) είναι η παθολογική κατάσταση δημιουργίας λίθων μέσα στην χοληδόχο κύστη. Η χολή είναι ένα πεπτικό υγρό που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πέψη των τροφών και ιδιαίτερα των λιπών, ρέει από το ήπαρ (όπου και παράγεται) προς το έντερο διαμέσου ενός πόρου (αυλού), του χοληδόχου πόρου. Μετά τη λήψη τροφής η χοληδόχος κύστη συσπάτε και απελευθερώνει τη χολή στο έντερο.
Συμπτώματα χολολιθίασης
Η χολολιθίαση μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή να συνοδεύεται από διάφορα συμπτώματα όπως:
• πόνο στο στομάχι και την άνω κοιλιά
• συχνά φουσκώματα μετά το φαγητό
• καούρες
• ναυτία
• ρεψίματα
• πικρό στόμα
• τάση για έμετο μετά από ένα βαρύ γεύμα
• πυρετό
• ίκτερο
• κολικούς
Παράγοντες που ευνοούν τη δημιουργία χολολιθίασης
• ηλικία (η χολολιθίαση συναντάται περισσότερο σε άτομα προχωρημένης ηλικίας)
• φύλο (οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα πέτρες στη χολή)
• παχυσαρκία
• αιμολυτικές αναιμίες - ίκτερος
• εγκυμοσύνη
• διάφορες νόσοι του εντέρου
• κακές διατροφικές συνήθειες (δίαιτα πλούσια σε θερμίδες, λίπη και χοληστερόλη) Κίνδυνοι και επιπλοκές της χολολιθίασης
• Εμπύημα της χοληδόχου κύστης (συλλογή πύου), οξεία κοιλία και περιτονίτιδα
• Σταδιακή αλλοίωση των τοιχωμάτων και δημιουργία περιτοναϊκών και εντερικών συμφύσεων
• Αποφρακτικό ίκτερο, με χαρακτηριστική κίτρινη χροιά του δέρματος και του λευκού μέρους των ματιών συνήθως με κνησμό (φαγούρα) σαν αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων της χολερυθρίνης στο αίμα
• οξεία παγκρεατίτιδα
• μηχανική απόφραξη του εντέρου (ειλεός εκ χολολίθου)
• οξεία χολαγγειίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή - βακτηριδιακή μόλυνση των χοληφόρων αγγείων εξαιτίας απόφραξης και στάσης της χολής
• ύπαρξη μεγάλων χολόλιθων και οι χρόνιες ή επαναλαμβανόμενες φλεγμονές έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη καρκίνου της χοληδόχου κύστης.
Αντιμετώπιση χολολιθίασης
Παρά τις διάφορες συντηρητικές μεθόδους που εφαρμόστηκαν στο παρελθόν με φάρμακα από το στόμα, ή τη χρήση υπερήχων, η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μαζί με τους περιέχοντες λίθους αποτελεί τη μοναδική ριζική αποτελεσματική και ασφαλή θεραπεία.
Η επέμβαση μπορεί να γίνει είτε με την κλασική ανοιχτή, είτε με τη λαπαροσκοπική χειρουργική μέθοδο. Στην πρώτη περίπτωση απαιτείται μια μεγάλη τομή στην άνω δεξιά κοιλιά μήκους 15-20εκ. η οποία συνοδεύεται από σημαντικό μετεγχειρητικό πόνο και απαιτεί την παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο για 4-7 ημέρες.
Αντίθετα, η λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή διενεργείται, υπό γενική αναισθησία, μέσω τεσσάρων μικρών τομών μήκους 0,5-1εκ. διαμέσου τον οποίων εισάγονται μια ειδική κάμερα (λαπαροσκόπιο) και ειδικά χειρουργικά εργαλεία. Επίσης απαιτεί την διοχέτευση εντός της κοιλίας αερίου (CO2), ώστε αυτή να διαταθεί και να προσφέρει στον χειρουργό την απαιτούμενη ορατότητα στην περιοχή της επέμβασης.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί πραγματική επανάσταση στην ιατρική προσφέροντας σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την κλασική ανοικτή χειρουργική επέμβαση:
• Λιγότερο πόνο για τον ασθενή μετά την χειρουργική επέμβαση.
• Γρηγορότερη αποκατάσταση.
• Άμεση επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες .
• Μικρότερο κίνδυνο περιεγχειρητικών λοιμώξεων.
• Έλεγχο ολόκληρης της κοιλίας.
Σημαντικό είναι ότι αυτά τα οφέλη συνδυάζονται, στις περισσότερες περιπτώσεις, με εφάμιλλο ή και καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η τεχνική αυτή, βέβαια, πέρα από τον ειδικό εξοπλισμό, απαιτεί και την ύπαρξη εξειδικευμένου σ' αυτή χειρουργού.
Δημήτρη Φιλίππου, MD, PhD
Γενικός Χειρουργός
Διαβάστε περισσότερα άρθρα...