Κάθε φορά που τελειώνει ένα Παγκόσμιο ή Αμερικανικό ή Πανευρωπαϊκό συνέδριο η αγωνία του κόσμου και ιδιαίτερα των δημοσιογράφων εστιάζεται στο ερώτημα τί το νέο, τί το συγκλονιστικό προέκυψε από το συνέδριο. Εύλογο το ερώτημα και δικαιολογημένη η αγωνία του κόσμου.

Έτσι συνέβη και με το τελευταίο Πανευρωπαϊκό Καρδιολογικό συνέδριο. Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα είναι απλή. Η πιο εντυπωσιακή είδηση προέρχεται από μία πολυκεντρική μελέτη, τη μελέτη SHIFT. Στη μελέτη αυτή έλαβαν μέρος άρρωστοι με καρδιακή ανεπάρκεια. Στους αρρώστους αυτούς χορηγήθηκε επί πλέον από την κλασσική θεραπεία ένα φάρμακο που ονομάζεται ιβαμπραδίνη και που μέχρι τώρα εχρησιμοποιείτο για την ελάττωση της καρδιακής συχνότητας δηλαδή του αριθμού των παλμών της καρδιάς. Υπό την ευρεία έννοια εχρησιμοποιείτο και για αρρώστους που έπασχαν από στεφανιαία νόσο. Στη μελέτη αυτή η ιβαμπραδίνη χορηγήθηκε σε 6.500 αρρώστους από 37 χώρες με καρδιακή ανεπάρκεια, όπου παρατηρήθηκε ελάττωση των θανάτων από καρδιακή ανεπάρκεια και ελάττωση των εισαγωγών στα νοσοκομεία κατά 26% συγκριτικά με εκείνους που δεν έπαιρναν το φάρμακο αυτό. Εάν αυτό ισχύει στο επίπεδο της ελάττωσης των θανάτων κατά 26%, θα είναι κάτι το συγκλονιστικό. Το, «εάν» η στήλη αυτή το επαναλαμβάνει κλασσικά. Άλλωστε προκειμένου να υιοθετήσουν οι μεγάλοι επιστημονικοί οργανισμοί της Αμερικής και της Ευρώπης στις κατευθυντήριες οδηγίες τους την Ιβαμπραδίνη σαν φάρμακο κατά της καρδιακής ανεπάρκειας ζητούν κατά κανόνα και άλλες πολυκεντρικές μελέτες που να καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα.

Εάν κάποιος παρακολουθήσει τις ιατρικές εξελίξεις θα δει ότι σχεδόν σε κάθε συνέδριο υπάρχουν πυροτεχνήματα επιστημονικά που είναι καταδικασμένα γρήγορα να σβήσουν ή στην καλλίτερη περίπτωση να χάσουν τη λάμψη τους. Και τούτο γιατί πάντα υπάρχουν τα συμφέροντα των φαρμακευτικών εταιρειών που επενδύουν δισεκατομμύρια σε μετοχές του χρηματιστηρίου. Επίσης υπάρχουν οι θεμιτές ή οι αθέμιτες φιλοδοξίες των ερευνητών που πιστεύουν ότι με ένα πυροτέχνημα μπορούν να επενδύσουν σε μία μελλοντική καριέρα και τέλος υπάρχουν και τα δημοσιογραφικά συμφέροντα που διαπλέκονται με αυτές τις δύο άλλες κατηγορίες συμφερόντων.

Άλλωστε αυτή η στήλη πολλές φορές έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις της για διάφορες, «εξελίξεις» και διαχρονικά έχει δικαιωθεί. Πολλές φορές οι εφημερίδες έχουν πανηγυρίσει για κοσμοσωτήρια διεθνή ή Ελληνικά επιστημονικά επιτεύγματα που είχαν την τύχη των απλών πυροτεχνημάτων.
Επίσης πρέπει να υπάρχει πρόσθετος σοβαρός επιστημονικός σκεπτικισμός για το πώς γίνεται μία χώρα σαν την Ελλάδα που έχει τα λιγότερα ερευνητικά κέντρα από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, που διαθέτει τα λιγότερα λεφτά από άλλες χώρες για έρευνα, να έχει περισσότερες ανακοινώσεις από όσες έχουν τα αναγνωρισμένα και μεγάλα ερευνητικά κέντρα της Ευρώπης και της Αμερικής.

Εάν μάλιστα λάβει κάποιος σοβαρά υπόψη ότι η χώρα αυτή εξαπατούσε με φανταστικούς αριθμούς στην οικονομία ολόκληρο τον κόσμο μέχρι που έφθασε στα στάδια της χρεοκοπίας, τότε θα πρέπει να προβληματισθεί ακόμα περισσότερο για την έρευνα και τις ανακοινώσεις της. Γι’ αυτό και τα μέσα ενημέρωσης που πληροφορούν την κοινή γνώμη καλόν είναι να θυμούνται την παροιμία «Όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό καλάθι».

Έτσι, με την τελευταία ανακοίνωση που σχετίζεται με τη δράση της Ιβαμπραδίνης στην καρδιακή ανεπάρκεια καλόν είναι να θέσουμε στους εαυτούς μας τον σοβαρό αυτό προβληματισμό γιατί σε τελική ανάλυση ο άρρωστος είναι αυτός που ταλαιπωρείται και που πληρώνει πολλά υλικά και ψυχικά για τα πάσης φύσεως συμφέροντα και τις ανθρώπινες μωροφιλοδοξίες.


Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός
Καθηγητής Καρδιολογίας
Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρόεδρος Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας