Η οστεοαρθρίτιδα είναι μία εκφυλιστικού τύπου πάθηση των αρθρώσεων, η οποία εντοπίζεται κυρίως στα κάτω άκρα, ιδιαίτερα στις αρθρώσεις του γόνατος και του ισχίου. Πρόκειται για προοδευτική φθορά του χόνδρου, η οποία οδηγεί σε βαθμιαία καταστροφή της άρθρωσης. Είναι συχνότερη στις γυναίκες και έχει σαφή σχέση με την αύξηση της ηλικίας. Οφείλεται σε κληρονομικούς και ορμονικούς παράγοντες, σε καταπόνηση των αρθρώσεων, σε παλαιές κακώσεις και σε συγγενείς νόσους. Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι ένα συχνό πρόβλημα, που αφορά σε μεγάλο αριθμό -ιδιαίτερα ηλικιωμένων- ασθενών. Τα κύρια σημεία της κλινικής εικόνας της πάθησης είναι ο πόνος, η διόγκωση, ο κριγμός, η δυσκαμψία και η παραμόρφωση του γόνατος. Τα στοιχεία αυτά οδηγούν σε προοδευτική μείωση της κινητικότητας της άρθρωσης, σε επιδεινούμενη δυσχέρεια στη βάδιση και τελικά σε απώλεια της ποιότητας ζωής, με σαφή ψυχολογική επιβάρυνση.

Η θεραπεία εκλογής της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος είναι η ολική αρθροπλαστική. Πρόκειται για επέμβαση αντικατάστασης των φθαρμένων τμημάτων της άρθρωσης, με προθέσεις αποτελούμενες από κράματα μετάλλων και πολυαιθυλένιο. Η πρόοδος των αναισθησιολογικών μεθόδων δημιούργησε συνθήκες απόλυτης ασφάλειας και ελαχιστοποίησε τον μετεγχειρητικό πόνο. Η πείρα στην εκτέλεση της επέμβασης και η βελτίωση των προθέσεων κατέστησαν την ολική αρθροπλαστική του γόνατος επέμβαση πολύ καλής πρόγνωσης, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Σε αυτήν την πρόοδο ήρθε να προστεθεί και η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας. Πρόκειται για συστήματα υποβοήθησης της εκτέλεσης της επέμβασης με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή (computer-assistedsurgery). Ουσιαστικά, ο χειρουργός κατά τη διάρκεια της επέμβασης, μαζί με την πείρα και την κρίση του, έχει για σύμβουλο ένα ψηφιακό σύστημα.

Συνοπτικά, η μέθοδος αυτή παρουσιάζει τα παρακάτω πλεονεκτήματα:

• Εξασφαλίζει απόλυτη ακρίβεια στην εκτέλεση της επέμβασης, με τέλεια διόρθωση της παραμόρφωσης του γόνατος, με συνέπειες την ελάττωση του μετεγχειρητικού πόνου και τη μακροβιότητα της πρόθεσης.
• Καταγράφει με απόλυτο τρόπο το αρχικό πρόβλημα και το τελικό αποτέλεσμα, το οποίο και αξιολογεί με μετρήσιμες παραμέτρους.
• Ελέγχει διεγχειρητικά τη συμπεριφορά της άρθρωσης του γόνατος, εξασφαλίζοντας εξαιρετικό λειτουργικό αποτέλεσμα και πλήρες εύρος κίνησης.
• Συμβάλλει στη σημαντική μείωση του χρόνου της επέμβασης, περιορίζοντας έτσι την απώλεια αίματος, την πιθανότητα φλεγμονής και τη χρήση του ισχαίμου.
• Επιτρέπει τη χρήση ελάχιστων και μικρότερων εργαλείων σε σχέση με τη συμβατική επέμβαση, με συνέπειες το μικρότερο χειρουργικό τραύμα, την περιορισμένη αποκόλληση μαλακών μορίων, τη μικρότερη αιμορραγία και την ελάττωση του μετεγχειρητικού πόνου.
• Ελαχιστοποιεί την πιθανότητα πνευμονικής εμβολής, καθώς δεν χρησιμοποιούνται ενδομυελικοί οδηγοί.
Η εκτέλεση αυτής της επέμβασης προϋποθέτει συγκεκριμένο εξοπλισμό και έμπειρο χειρουργό.

Στέφανος Αναστασόπουλος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Ευρωκλινική Αθηνών