Η Θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης ( HRT- Hormone Replacement Treatment ) των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών έχει σαν σκοπό, όχι μόνο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ελλάτωσης των προεμμηνοπαυσιακών επιπέδων των οιστρογόνων ( εξάψεις, εφίδρωση, ξηρότητα κόλπου, γήρανσης της επιδερμίδας κ.άλ.), αλλά κυρίως την προστασία των γυναικών από τα καρδιαγγειακά νοσήματα και την οστεοπόρωση.

Πράγματι επιδημιολογικές έρευνες έδειξαν ότι η Θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης προστατεύει ή τουλάχιστον καθυστερεί την εμφάνιση οστεοπόρωσης και ελλατώνει κατά 50% τον κίνδυνο οστεοπορωτικών καταγμάτων κυρίως του ισχίου.
Παράλληλα σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που λαμβάνουν Θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης παρατηρείται αλλαγή του λιπιδαιμικού τους profile σε επίπεδα προεμμηνοπαυσιακά ( ελλάτωση της ολικής χοληστερόλης, αύξηση της προστατευτικής HDL και μείωση της ¨κακής¨ LDL) με αποτέλεσμα ελλάτωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου κατά 30% έως 70%.

Παρά όμως τα πλεονεκτήματα της ΘΟΥ και με δεδομένη τη σχέση οιστρογόνων και καρκίνου του μαστού , εξακολουθεί να υπάρχει προβληματισμός για τη χρήση της ιδιαίτερα σε ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Τα μέχρι σήμερα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι η χρήση δεσμευμένων οιστρογόνων σε δόση ίση ή χαμηλότερη των 0,625 mg τουλάχιστον για χρονική περίοδο έως 5 χρόνια , δεν αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, όμως και σ΄αυτό το χρονικό όριο πρέπει να υπάρχει εξατομίκευση ανάλογα με τους προδιαθεσικούς παράγοντες και το κληρονομικό ιστορικό της κάθε γυναίκας υποψήφιας για ΘΟΥ και η απόφαση να λαμβάνεται μετά από συζήτηση με τον γυναικολόγο.

Αυτό που είναι απαραίτητο για τις γυναίκες που λαμβάνουν ΘΟΥ και δεν έχουν υποβληθεί σε υστερεκτομή είναι να λαμβάνουν εκτός των οιστρογόνων και προγεστερόνη για την αποφυγή ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου.

Σχετικά με τις γυναίκες που προσβλήθηκαν από οιστρογονοεξαρτώμενο καρκίνο του μαστού και ακολουθούν θεραπεία με Ταμοξιφένη για 5 έτη , συνήθως μετά τη διακοπή της ορμονοθεραπείας παρατηρείται ανάπτυξη υπερχοληστεριναιμίας η οστεοπενίας, η οποία πρέπει να αντιμετωπίζεται με επί μέρους αγωγή ( αντιλιπιδαιμικά φάρμακα , ασβέστιο ,βιταμίνες, σωματική άσκηση κ.άλ.) εφ΄όσον δεν υπάρχουν ακόμη ασφαλή συμπεράσματα γιά τη χρήση ΘΟΥ σε άτομα με ιστορικό καρκίνου του μαστού.

Τέλος πρέπει να τονισθεί ότι ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος με μαστογραφία, υπερηχογράγημμα μαστών, ψηλάφιση μαστών και γυναικολογικό υπέρηχο είναι απαραίτητος σε όλες τις γυναίκες πολύ περισσότερο δε σε εκείνες που λαμβάνουν ΘΟΥ.


Δρ. Στέφανος Ι. Παππάς
Γυναικολόγου – Ειδικού Μαστολόγου
Επιστημονικού Συνεργάτη Κέντρου Μαστού
Μαιευτηρίου΄΄ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ’’