Παιδιά συνεχίζουν να σκοτώνονται σε ατυχήματα με αυτοκίνητο επειδή οι γονείς τους δεν τα μεταφέρουν με ασφαλή και κατάλληλο τρόπο. Στην Αμερική παραμένει η πιο συχνή αιτία θανάτου για παιδιά άνω των 4 ετών. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο περίπου 1000 παιδιά και νέοι χάνουν τη ζωή τους σε ατύχημα, ο μεγαλύτερος αριθμός των οποίων αφορά τροχαία.

Μπορείτε να προστατεύσετε τα παιδιά σας τοποθετώντας τα σε ένα κατάλληλα βαλμένο παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου που να είναι κατάλληλο για το βάρος και την ηλικία τους. Ο οδηγός αυτός σας βοηθά να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας είναι σωστά προστατευμένο κατά την διάρκεια κάθε διαδρομής και ταξιδιού.

Ποιες είναι οι κατηγορίες παιδικών καθισμάτων;

Αυτά διακρίνονται ανάλογα με το βάρος και την ηλικία του παιδιού σε:

1. Έως 13 κιλά (Από τη γέννηση έως περίπου 9 – 12 μηνών)
Πρόκειται για καθισματάκια αυτοκινήτου που κοιτάζουν προς τα πίσω. Αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε στα πίσω καθίσματα είτε στο κάθισμα του συνοδηγού. Εάν χρησιμοποιούνται στο κάθισμα του συνοδηγού, ΠΡΕΠΕΙ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να είναι απενεργοποιημένος ο αντίστοιχος μπροστινός αερόσακος.

Είναι αξιοσημείωτο ότι τον Μάρτιο του 2011 η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής εξέδωσε οδηγία προς το κοινό, σύμφωνα με την οποία, οι γονείς πρέπει να κρατούν τα παιδιά τους σε καθίσματα που κοιτούν προς τα πίσω μέχρι την ηλικία των 2 ετών, ή έως ότου φτάσουν το μέγιστο επιτρεπτό βάρος για το συγκεκριμένο κάθισμα.

Το κάθισμα με φορά προς τα πίσω προστατεύει καλύτερα το μικρό παιδί γιατί υποστηρίζει το κεφάλι, τον αυχένα και την σπονδυλική στήλη σε περίπτωση σύγκρουσης, κατανέμοντας την δύναμη της πρόσκρουσης ισορροπημένα σε ολόκληρο το σώμα του παιδιού. Έρευνα του 2007 έδειξε ότι παιδιά κάτω των 2 ετών έχουν 75% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν ή να τραυματιστούν σοβαρά σε τροχαίο ατύχημα, εάν τοποθετούνται σε κάθισμα με φορά προς τα πίσω.

Τα θανατηφόρα περιστατικά είναι η κορυφή του παγόβουνου: υπολογίζεται ότι σε κάθε θάνατο παιδιού σε τροχαίο αντιστοιχούν 18 παιδιά που νοσηλεύονται σε νοσοκομείο εξαιτίας τροχαίου και πάνω από 400 που απαιτούν ιατρική αντιμετώπιση λόγω τραυματισμού.
Δεν προσφέρετε καμία προστασία στο παιδί σας και το εκθέτετε σε αναίτιο κίνδυνο κάθε φορά που το μεταφέρετε στο αυτοκίνητο αγκαλιά ή σε καλαθούνα ή σε πορτ μπεμπέ.

2. 9 – 18 κιλά (περίπου από 9 μηνών έως 4 χρονών)
Πρόκειται για καθίσματα αυτοκινήτου που κοιτάζουν προς τα εμπρός. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν στα πίσω καθίσματα ή στο κάθισμα του συνοδηγού. Κάποια από αυτά διαθέτουν επιλογές για λιγότερο ή περισσότερο ανασηκωμένες θέσεις.
Είναι αξιοσημείωτο ότι τον Μάρτιο του 2011 η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία εξέδωσε οδηγία, σύμφωνα με την οποία, οι γονείς ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν βοηθητικό κάθισμα αυτοκινήτου μέχρι το παιδί να γίνει τουλάχιστον 135εκ σε ύψος ή ηλικίας 8 ετών.

3. 15 κιλά έως 36 κιλά (4 χρονών και έπειτα)
Πρόκειται για βοηθητικά καθίσματα που κοιτάζουν προς τα εμπρός και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πίσω ή στο μπροστινό μέρος του αυτοκινήτου. Το βοηθητικό κάθισμα ανυψώνει το παιδί και βοηθά να τοποθετηθεί η διαθέσιμη διαγώνια και οριζόντια ζώνη αυτοκινήτου ενήλικα με σωστό τρόπο.

4. 22 με 36 κιλά (6 ετών και έπειτα)
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί βοηθητικό μαξιλάρι που κοιτάζει προς τα εμπρός και να τοποθετηθεί στο μπροστινό ή πίσω μέρος του αυτοκινήτου. Το βοηθητικό μαξιλάρι ανορθώνει το κεφάλι του παιδιού και βοηθά να τοποθετηθεί η διαθέσιμη διαγώνια και οριζόντια ζώνη αυτοκινήτου ενήλικα με σωστό τρόπο.

5. Άνω των 135εκ ύψος (παιδί άνω των 12-13 ετών)
Χρησιμοποιείται για κάθε μετακίνηση ζώνη αυτοκινήτου ενήλικα.


Αγορά καθίσματος

• Επιλέξτε το σωστό κάθισμα για το βάρος και την ηλικία του παιδιού σας. Οι οδηγίες του κατασκευαστή και του πωλητή θα σας βοηθήσουν.
• Δοκιμάστε την εφαρμογή του στο αυτοκίνητο που πρόκειται να το χρησιμοποιήσετε.
• Αναζητήστε την ένδειξη επίσημης έγκρισης από την Ευρωπαική Ένωση. Τα περισσότερα κατασκευάζονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 44 της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη (σε συντομογραφία ΟΕΕ Κ44 ή ECE R44).
Στην περίπτωση αυτή, διαθέτουν υποχρεωτικά ειδική ετικέτα που ξεκινά με το γράμμα Ε και τελειώνει με τον μέγιστο αριθμό κιλών του παιδιού. Η λέξη "UNIVERSAL" στην ετικέτα σημαίνει ότι το κάθισμα μπορεί να τοποθετηθεί σε όλους τους τύπους αυτοκινήτων.
• Δείξτε ιδιαίτερη προσοχή σε περίπτωση μεταχειρισμένου καθίσματος. Μπορεί να έχουν υποστεί φθορά και μπορεί να μην πληρούν τα τρέχοντα σύγχρονα στάνταρ. Οι οδηγίες τοποθέτησης επίσης μπορεί να λείπουν.


Τοποθέτηση του καθίσματος

• Το παιδικό κάθισμα πρέπει να είναι σταθερά και σφιχτά προσαρμοσμένο στο κάθισμα ενήλικα. Βάλτε όλο το βάρος σας στο παιδικό κάθισμα ενόσω σφίγγετε την ζώνη του.
• Διατηρήστε τις οδηγίες τοποθέτησης μέσα στο αυτοκίνητο.
• Εάν έχετε οποιεσδήποτε αμφιβολίες σχετικά με την εφαρμογή του, ρωτήστε πρώτα έναν επαγγελματία πριν τοποθετήσετε το παιδί.
• Πάντα ελέγχετε το εγχειρίδιο του αυτοκινήτου για συμβουλές σχετικά με το κατά πόσο παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν μπροστινά καθίσματα. Αυτή η οδηγία ποικίλει από αυτοκίνητο σε αυτοκίνητο.
• Ποτέ μην εφαρμόσετε ένα παιδικό κάθισμα που κοιτάζει προς τα πίσω σε ένα κάθισμα με ενεργό αερόσακο μπροστά του.
• Τα καθίσματα που κοιτάζουν προς τα εμπρός πρέπει να βρίσκονται όσο πιο πίσω γίνεται από τον αερόσακο.
Τοποθέτηση του παιδιού στο κάθισμα
• Σιγουρευτείτε ότι η ζώνη του παιδικού καθίσματος έχει προσαρμοστεί κατάλληλα στο παιδί – μόνο ένα με δύο δάχτυλα πρέπει να χωρούν μεταξύ του στήθους του παιδιού και της ζώνης.
• Εάν χρησιμοποιείτε ένα βοηθητικό κάθισμα ή μαξιλάρι, η ζώνη ενήλικα πρέπει να περνάει από το ένα ισχύο του παιδιού στο άλλο – όχι στο ύψος της κοιλιάς του - και να καταλήγει στον ώμο του παιδιού - όχι στον λαιμό του.
• Ποτέ μην έχετε τα χέρια του παιδιού έξω από την ζώνη του καθίσματος. Επίσης ποτέ μην έχετε την ζώνη του καθίσματος πίσω από την πλάτη του παιδιού. Σε περίπτωση ατυχήματος, το παιδί μπορεί να τραυματιστεί σε αυτήν την περίπτωση.


Πρακτικές συμβουλές

• Η πιο ασφαλής θέση πάντα και για κάθε παιδί είναι στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου.
• Προσαρμόστε το κάθισμα στο παιδί ΚΑΘΕ φορά που το μεταφέρετε. Δεν προστατεύετε καθόλου το παιδί εάν κάποιες φορές το βάζετε στο κάθισμα και κάποιες όχι.
• Αφιερώστε πάντα χρόνο για να δέσετε το παιδί με άνεση.
• Βεβαιωθείτε ότι η ζώνη ενήλικα περνάει μέσα από όλα τα σωστά σημεία του καθίσματος.
• Ποτέ μην τροποποιείτε το κάθισμα ή την ζώνη κατά το δοκούν.
• Το παιδικό κάθισμα πρέπει να είναι σφιχτά στερεωμένο στο κάθισμα ενήλικα.
• Ποτέ μην βάζετε ένα κάθισμα που κοιτάζει προς τα πίσω σε θέση με ενεργό αερόσακο μπροστά από αυτό.
• Ποτέ μην αφήνετε ένα μικρό παιδί δεμένο στο κάθισμά του μέσα στο αυτοκίνητο χωρίς επίβλεψη για να βγείτε από το αυτοκίνητο και να κάνετε κάποια δουλειά σας. Έχουν προκύψει θάνατοι από αφυδάτωση, απαγωγές παιδιών και άλλοι κίνδυνοι.



Στέλιος Παπαβέντσης Παιδίατρος MRCPCH DCH IBCLC 2011