Πέραν της HDL χοληστερόλης διερευνήθηκε και ο ρόλος των τριγλυκεριδίων. Στην αύξηση της συγκέντρωσης αυτών στο αίμα, σημαντικό ρόλο εκτός των γενετικών παραγόντων παίζει ο τρόπος ζωής. Ετσι, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, η υπέρμετρη χρήση αλκοόλ, δίαιτες υψηλές σε υδατάνθρακες, διάφορα φάρμακα, ακόμη και διάφορες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και χρόνιες νόσοι των νεφρών, έχουν σαν αποτέλεσμα την άνοδο των τριγλυκεριδίων στο αίμα.

Πολλές μελέτες ανέφεραν μια θετική συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων τριγλυκεριδίων και της επίπτωσης στεφανιαίας νόσου. Βέβαια δεν είναι ξεκάθαρο εάν τα υψηλά τριγλυκερίδια αποτελούν κύριο μηχανισμό εμφάνισης στεφανιαίου επεισοδίο, ή δρουν μέσω της σχέση τους με άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η παχυσαρκία, η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αντίσταση στην ινσουλίνη και η επηρεασμένη γλυκόζη νηστείας, καθώς και η προθρομβωτική κατάσταση.

Σήμερα η γνώση ότι άτομα με υψηλά τριγλυκερίδια έχουν αυξημένο στεφανιαίο κίνδυνο ισχυροποιείται από καινούργιες μελέτες που συμπεραίνουν ότι η σχέση υψηλών τριγλυκεριδίων και στεφανιαίας νόσου είναι πλέον ισχυρή από ό,τι θεωρούνταν παλαιότερα.

Τα υψηλά τριγλυκερίδια του αίματος βοηθούν στην αναγνώριση ατόμων με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο που χρειάζονται ιατρική παρέμβαση. Τα τριγλυκερίδια προέρχονται από τις πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες (VLDL). Οπως οι αυξημένες LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες) έτσι και ορισμένες από τις πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες προκαλούν ή επιτείνουν την αθηροσκληρυντική διαδικασία. Σαν αθηρογόνες χαρακτηρίζονται οι μικρές πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες που αντιστοιχούν σε τιμές τριγλυκεριδίων στο αίμα περίπου 200-500 mg/dl. Οταν τα τριγλυκερίδια του αίματος είναι πολύ υψηλά > 1000 mg/dl, τότε οι πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες, από τις οποίες προέρχονται, δεν προκαλούν αθηρωμάτωση αλλά ευθύνονται γιά παγκρεατίτιδες. Σήμερα είναι γνωστό ότι επί υψηλών τριγλυκεριδίων, 200-500 mg/dl, ο στεφανιαίος κίνδυνος δεν προέρχεται μόνο από την LDL, αλλά και από τις πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες. Το άθροισμα LDL χοληστερόλη + VLDL χοληστερόλη αποτελεί τη λεγόμενη non- HDL χοληστερόλη , η οποία πρέπει να μειωθεί στα επιθυμητά επίπεδα ώστε να μειωθεί ο στεφανιαίος κίνδυνος.

Επιθυμητές τιμές της non- HDL χοληστερόλης είναι το άθροισμα της επιθυμητής LDL χοληστερόλης και της φυσιολογικής τιμής της VLDL χοληστερόλης, η οποία είναι 30 mg/dl.


Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης
Καθηγητής Καρδιολογίας
Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών