Ένα νέο είδος απινιδωτή που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα του θώρακα χωρίς να αγγίζει την καρδιά. Ο συνήθης απινιδωτής που εμφυτεύεται σήμερα σε όσους τον χρειάζονται έχει καλώδια που διαμέσου των φλεβών φθάνουν στην καρδιά. Έτσι όταν η καρδιά σταματήσει ύστερα π.χ. από κοιλιακή μαρμαρυγή ή όταν ο άρρωστος εμφανίσει κοιλιακή ταχυκαρδία, η οποία είναι προστάδιο της κοιλιακής μαρμαρυγής, ο απινιδωτής ενεργοποιείται και επαναφέρει την καρδιά στο φυσιολογικό της ρυθμό. Στο νέο απινιδωτή υπάρχει ένα καλώδιο που πορεύεται κάτω από το δέρμα και φθάνει μέχρι την καρδιά κοντά στο στέρνο έξω από το θωρακικό κλωβό και συνδέεται με την μπαταρία . Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά. Υπόσχεται λιγότερες λοιμώξεις που ακόμα και εάν συμβούν θα αφορούν το δέρμα και όχι την καρδιά. Χρειάζεται όμως να χρησιμοποιηθεί σε πολύ περισσότερους ασθενείς με καλά σχεδιασμένες πολυκεντρικές μελέτες για να αποδειχθεί πόσο εύκολα ενεργοποιείται και ποιες είναι οι τυχόν αδυναμίες του και οι τυχόν παρενέργειές του.

Γενικά οι απινιδωτές είτε είναι εξωτερικοί, είτε είναι εμφυτεύσιμοι αποτελούν μία από τις πλέον ουσιαστικότερες κατακτήσεις της καρδιολογίας γιατί μέχρι σήμερα έχουν σώσει εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές σε όλο τον κόσμο.

Στην αρχή ο απινιδωτής χρησιμοποιήθηκε ως εξωτερικός και από τη δεκαετία του ‘90 και μετά ως εμφυτεύσιμος. Όταν ο εφευρέτης του εμφυτεύσιμου απινιδωτή ονόματι Mirowski τον εμφύτευσε σε ένα σκύλο, έφερε τον σκύλο στην αίθουσα για να τον επιδείξει. Πειραματικά σταμάτησε τη λειτουργία της καρδιάς του ζώου. Ο σκύλος κλονίσθηκε, αμφιταλαντεύθηκε και έπεσε στο πάτωμα νεκρός.
Σε λίγο όλοι είδαν τον σκύλο να ξυπνά να σηκώνεται και να περπατά σαν να μη συνέβη απολύτως τίποτα. Απλά είχε λειτουργήσει ο εμφυτεύσιμος απινιδωτής.

Ο εμφυτεύσιμος απινιδωτής

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τον άνθρωπο. Σήμερα ο εμφυτεύσιμος απινιδωτής εμφυτεύεται σε όσους τον χρειάζονται. Δηλαδή στα άτομα εκείνα που έχουν αυξημένηες πιθανότητες να σταματήσει η καρδιά τους είτε από κοιλιακή μαρμαρυγή είτε από κοιλιακή ταχυκαρδία. Πολλές φορές τα άτομα αυτά επισημαίνονται ύστερα από συνεχή καταγραφή επί 24ώρου βάσεως του ηλεκτροκαρδιογραφήματος ή μετά από ηλεκτροφυσιολογική μελέτη. Είναι χαρακτηριστικό, όταν για πρώτη φορά λειτουργήσει ο απινιδωτής, ο άρρωστος αισθάνεται ένα τράνταγμα στο στήθος που μερικές φορές το τράνταγμα αυτό τον ξυπνά όταν κοιμάται και του προκαλεί ανησυχία. Μάλιστα πολλές φορές πιστεύει ότι κάτι συμβαίνει με το μηχάνημα και διαμαρτύρεται. Απλούστατα είχε σταματήσει η καρδιά του και ο απινιδωτής την επανέφερε στη ζωή. Απλά πρόκειται για την εφαρμογή του πειράματος του σκύλου στον άνθρωπο.

Ο εξωτερικός απινιδωτής

Ο εξωτερικός απινιδωτής είναι μία απλή εύχρηστη συσκευή τόσο απλή στη χρήση της όσο μία συσκευή της τηλεόρασης. Στην Αμερική και την Ευρώπη εμφανίσθηκε από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 και υπάρχει σήμερα σε κάθε πολυσύχναστο χώρο. Στην Ελλάδα δυστυχώς ακόμα δεν έχει διαδοθεί ευρύτατα και γι’ αυτό χάνονται αδικαιολόγητα εκατοντάδες ζωές κάθε χρόνο.

Σήμερα ο εμφυτεύσιμος απινιδωτής και ιδιαίτερα ο νέος αυτός τύπος, ο υποδόριος, υπόσχεται πολλά. Αύριο ίσως με αυτόν να εφοδιάζονται όλοι οι καρδιοπαθείς, οι οποίοι έχουν αυξημένη πιθανότητα να σταματήσει αιφνίδια η καρδιά τους, οπότε και αναμένεται να δοθεί ένα ισχυρό πλήγμα κατά του αιφνιδίου θανάτου.


Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός
Καθηγητής Καρδιολογίας
Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρόεδρος του Ελληνικού Κολλεγίου Καρδιολογίας