Με την Τελική Απόφασή της για την ασφάλεια της ασπαρτάμης, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (European Food Safety Authority - EFSA)επιβεβαίωσε ακόμα μία φορά στις 10 Δεκεμβρίου 2013 την ασφάλεια του ολιγοθερμιδικού γλυκαντικού, διαβεβαιώνοντας έτσι τόσο το γενικό πληθυσμό όσο και τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ότι η ασπαρτάμη είναι ένα ασφαλές εργαλείο διαχείρισης του σωματικού βάρους στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, οι επιστήμονες της EFSA κατέληξαν εκ νέου στο συμπέρασμα ότι η χρήση της ασπαρτάμης είναι ασφαλής για το γενικό πληθυσμό και ότι δεν συντρέχει λόγος αναθεώρησης της προκαθορισμένης τιμής της Αποδεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης (ADI) για την ασπαρτάμη, που έχει οριστεί στα 40 mg/kg σωματικού βάρους ανά ημέρα. Η τιμή ADI αντιστοιχεί στη μέγιστη ποσότητα ενός προσθέτου που μπορεί να καταναλώνει κάποιος καθημερινά εφ’ όρου ζωής χωρίς κανένα κίνδυνο για την υγεία του.

Εκτενή επιστημονικά δεδομένα έχουν δείξει ότι η ασπαρτάμη μπορεί να συμβάλλει στον έλεγχο του βάρους, όταν συνδυάζεται με τους δύο βασικούς «κανόνες» της απώλειας βάρους, δηλαδή με τη γενικότερα μειωμένη πρόσληψη θερμίδων από τη διατροφή και με την αυξημένη σωματική δραστηριότητα. Αναμφίβολα, τα άτομα που θέλουν να χάσουν κιλά ή να διατηρήσουν το βάρος τους σε υγιή επίπεδα, θα πρέπει να δίνουν μεγάλη προσοχή στη θερμιδική ισορροπία. Είναι σημαντικό οι θερμίδες που προσλαμβάνουν να αντισταθμίζονται από τις θερμίδες που καταναλώνουν, μέσα από ένα λογικό και ισορροπημένο διαιτολόγιο, το οποίο θα συνδυάζεται με συστηματική σωματική δραστηριότητα.

Στη διάρκεια των 30 και πλέον χρόνων που κυκλοφορεί η ασπαρτάμη σε περισσότερα από 6.000 προϊόντα παγκοσμίως, έρευνες έχουν καταδείξει ότι η ένταξή της σε μία ισορροπημένη διατροφή μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, κάτι το οποίο αναζητούν άνθρωποι που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Ως γνωστόν, στα άτομα με διαβήτη συστήνεται να προτιμούν την κατανάλωση τροφίμων και ροφημάτων χωρίς ζάχαρη και τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Επομένως, οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες, μεταξύ των οποίων και η ασπαρτάμη, μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα με διαβήτη να διευρύνουν τις διατροφικές τους επιλογές απολαμβάνοντας τη γλυκιά γεύση.

Γλυκαντικές ύλες όπως η ασπαρτάμη, η ακεσουλφάμη Κ, το κυκλαμικό οξύ, η σακχαρίνη, η σουκραλόζη και πρόσφατα οι γλυκοζίτες (οι γλυκές ουσίες) από το φυτόστέβια είναι πλέον συστατικά της σύγχρονης διατροφής, που συντελούν στη διεύρυνση των διατροφικών επιλογών, μειώνοντας το θερμιδικό περιεχόμενο τωντροφίμων και ποτών που τις περιέχουν, χωρίς ναστερούν τη γλυκιά γεύση από άτομα με διαβήτη στην καθημερινή τους δίαιτα. Αυτό οδηγεί και στην καλύτερη συμμόρφωση στις γενικές διαιτητικές οδηγίες και στην καλύτερη γλυκαιμική τους ρύθμιση, δεδομένου ότι η σωστή διατροφή είναι από τα πιο καθοριστικά κομμάτια στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη.

Δεδομένου ότι υπάρχει μια γενική αμφισβήτηση και ανασφάλεια σχετικά με τη χρήση αυτών των ουσιών, πρέπει να σημειωθεί ότι όλες σχεδόν οι διεθνείς Αρχές (η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων - EFSA, οΟργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ - FDA, η Κοινή Επιτροπή για τα Πρόσθετα Τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Γεωργίας - JEFCA WHO/FAO) έχουν επιβεβαιώσει και στο παρελθόν την ασφάλεια της ασπαρτάμης, καθώς απαιτούν μακροχρόνια αξιολόγηση των πρόσθετων τροφίμων σχετικά με τη μη πρόκληση δυσμενών επιδράσεων στον οργανισμό, προκειμένου να αποφανθούν για την ασφαλή χρήση τους και να δώσουν την τελική τους έγκριση.

Η ασπαρτάμη (Ε951) είναι ένα από τα πιο ενδελεχώς μελετημένα συστατικά των τροφίμων. Η ασφάλειά της έχει επιβεβαιωθεί από περισσότερες από 200 μελέτες, συμπεριλαμβανομένων κλινικών και εργαστηριακών μελετών τοξικότητας και καρκινογένεσης σε πολλά ζωικά είδη και μελετών πρόσληψης σε διάφορους πληθυσμούς. Αυτοί που δεν πρέπει να καταναλώνουν προϊόντα που περιέχουν ασπαρτάμη είναι όσοι πάσχουν από φαινυλκετονουρία (PKU), μια σπάνια μεταβολική διαταραχή που οφείλεται στην ανικανότητα του ήπατος να παράγει ένα ένζυμο, την υδροξυλάση της φαινυλαλανίνης. Για το λόγο αυτό, στις συσκευασίες των τροφίμων είναι υποχρεωτικό από τη νομοθεσία να αναγράφεται η προσθήκη φαινυλαλανίνης και ασπαρτάμης.

Η πρόσφατη απόφαση της EFSA για την ασπαρτάμη προέκυψε κατόπιν ενδελεχούς και μεθοδικής ανάλυσης,στο πλαίσιο της συστηματικής επαναξιολόγησης όλων των πρόσθετων υλών τροφίμων που είχαν λάβει άδεια κυκλοφορίας στην Ε.Ε. πριν από το 2009 και αναμένεται να ολοκληρωθεί για όλα τα υπόλοιπα πρόσθετα μέχρι το 2020.

Ευθύμιος Καπάνταης
Ειδικός Παθολόγος –Διαβητολόγος
Διευθυντής του Τμήματος Διαβήτη – Παχυσαρκίας – Μεταβολισμού στο Νοσοκομείο Metropolitan
Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...