Μη λήψη των φαρμάκων: Μια επικίνδυνη πρακτική
Αναμφισβήτητα ζούμε σε δύσκολες εποχές. Η οικονομία της χώρας είναι σε κρίσιμο σημείο, ενώ καθημερινά άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους αδυνατώντας πολλές φορές όχι μόνο να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές απαιτήσεις της ζωής, αλλά και να είναι συνεπείς στην τακτική αγορά και λήψη της απαραίτητης φαρμακευτικής τους αγωγής. Όσο και αν με μια κοντόφθαλμη λογική, η μη αγορά των συνταγογραφούμενων φαρμάκων μειώνει προσωρινά τα έξοδα, σε μακροχρόνια βάση αυτή η πρακτική μπορεί να αποδειχτεί πιο ακριβή οικονομικά. Φυσικά, πέρα από την οικονομική πλευρά του θέματος, η μη αγορά των συνταγογραφούμενων φαρμάκων είναι πολύ επικίνδυνη για την υγεία των ασθενών και μπορεί να έχει ολέθρια αποτελέσματα.
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις αρχές του Απριλίου. Οι ερευνητές ανέλυσαν τα στοιχεία 380.000 ανθρώπων που λάμβαναν στατίνες, Στόχος των ερευνητών ήταν να εκτιμήσουν αν η συστηματική και καθημερινή λήψη των συγκεκριμένων φαρμάκων θα μείωνε τα συνολικά ιατροφαρμακευτικά έξοδα. Οι στατίνες είναι πολύ αποτελεσματικά φάρμακα και χορηγούνται για την μείωση των τιμών της συνολικής χοληστερόλης και της «κακής» LDL-χοληστερόλης του αίματος. Χορηγούνται σε άτομα που έχουν ήδη ένα γνωστό νόσημα (π.χ. στεφανιαία νόσο, αγγειακό εγκεφαλικό, σημαντική στένωση στις καρωτίδες ή στα αγγεία των άκρων) ή σε υγιή άτομα υψηλού κινδύνου για εκδήλωση ενός καρδιαγγειακού επεισοδίου που έχουν υψηλές τιμές χοληστερόλης. Για να μπορέσουν οι ερευνητές μα ξεχωρίσουν ποια άτομα συμμορφώθηκαν με την λήψη της στατίνης μέτρησαν πόσα φάρμακα κατανάλωσαν τις ημέρες που διεξάγονταν η μελέτη. Όσοι πήραν το φάρμακο τουλάχιστον κατά το 80% του χρόνου της μελέτης θεωρήθηκε, ότι ακολούθησαν τις οδηγίες και έλαβαν σωστά την χορηγούμενη αγωγή. Περίπου τα δύο τρίτα των ασθενών έλαβαν κανονικά τα φάρμακα, ενώ το ένα τρίτο δεν συμμορφώθηκε με τις οδηγίες της συνταγής. Κατόπιν, οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία των νοσοκομείων της περιοχής για διάστημα 18 μηνών για να δουν πόσοι και ποιοι από τα άτομα της μελέτης εισήχθησαν σε αυτό το διάστημα στο νοσοκομείο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, ότι σε σχέση με εκείνους που τηρούσαν το πρόγραμμα καθημερινής λήψης της στατίνης, τα άτομα που δεν ελάμβαναν συστηματικά την αγωγή τους είχαν σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσηλευτούν, λόγω ενός δυσμενούς καρδιαγγειακού συμβάντος. Μάλιστα, ο αριθμός των εισαγωγών αυξήθηκε δραματικά στα άτομα με ιστορικό γνωστής στεφανιαίας νόσου που δεν λάμβαναν το φάρμακό τους. Επιπλέον, οι ερευνητές με έκπληξη είδαν, ότι τα άτομα που συμμορφώθηκαν στην σωστή λήψη της στατίνης μείωσαν τα ιατροφαρμακευτικά τους έξοδα κατά 400 με 900 δολάρια την περίοδο παρακολούθησης αν και αγόραζαν ένα σχετικά ακριβό φάρμακο, όπως είναι οι στατίνες.
Δυσμενείς συνέπειες από την μη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες κατηγορίες φαρμάκων. Το πρόβλημα φαίνεται, ότι είναι μεγάλο και δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικούς λόγους. Τα άτομα σταματάνε να παίρνουν σωστά τα φάρμακά τους για μια πληθώρα διαφορετικών λόγων, όπως γιατί απλά το ξεχνάνε, γιατί τους φαίνεται κουραστικό, γιατί μπερδεύονται από την πληθώρα το φαρμάκων που χρειάζεται να λαμβάνουν ή γιατί φοβούνται τις παρενέργειες.
Είναι σαφές, τα φάρμακα χορηγούνται γιατί πρέπει να αντιμετωπιστεί μια επικίνδυνη για την υγεία κατάσταση. Η μη λήψη τους είναι επιβλαβής. Αν κάποιος έχει δυσκολίες και για κάποιο, οποιοδήποτε λόγο δεν μπορεί να λάβει ένα φάρμακο πρέπει να το συζητήσει με το γιατρό του. Αν ένα πρωτότυπο φάρμακο είναι ακριβό, μπορεί να χορηγηθεί το αντίστοιχο φθηνότερο γενόσημο φάρμακο. Αν κάποιος δυσκολεύεται να θυμηθεί και μπερδεύεται, μπορεί να προμηθευτεί από το φαρμακείο ένα ειδικό κουτί για ταξινόμηση των φαρμάκων της ημέρας ή της εβδομάδας. Αν ένα φάρμακο έχει παρενέργειες μπορεί να δοθεί ένα άλλο, της ίδια ομάδας ή άλλης κατηγορίας με παρόμοια δράση. Για όλα τα προβλήματα, συνήθως υπάρχουν οι κατάλληλες λύσης, αρκεί κανείς να τις αναζητήσει.
Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης
Καθηγητής Καρδιολογίας
Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας
Διαβάστε περισσότερα άρθρα...
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις αρχές του Απριλίου. Οι ερευνητές ανέλυσαν τα στοιχεία 380.000 ανθρώπων που λάμβαναν στατίνες, Στόχος των ερευνητών ήταν να εκτιμήσουν αν η συστηματική και καθημερινή λήψη των συγκεκριμένων φαρμάκων θα μείωνε τα συνολικά ιατροφαρμακευτικά έξοδα. Οι στατίνες είναι πολύ αποτελεσματικά φάρμακα και χορηγούνται για την μείωση των τιμών της συνολικής χοληστερόλης και της «κακής» LDL-χοληστερόλης του αίματος. Χορηγούνται σε άτομα που έχουν ήδη ένα γνωστό νόσημα (π.χ. στεφανιαία νόσο, αγγειακό εγκεφαλικό, σημαντική στένωση στις καρωτίδες ή στα αγγεία των άκρων) ή σε υγιή άτομα υψηλού κινδύνου για εκδήλωση ενός καρδιαγγειακού επεισοδίου που έχουν υψηλές τιμές χοληστερόλης. Για να μπορέσουν οι ερευνητές μα ξεχωρίσουν ποια άτομα συμμορφώθηκαν με την λήψη της στατίνης μέτρησαν πόσα φάρμακα κατανάλωσαν τις ημέρες που διεξάγονταν η μελέτη. Όσοι πήραν το φάρμακο τουλάχιστον κατά το 80% του χρόνου της μελέτης θεωρήθηκε, ότι ακολούθησαν τις οδηγίες και έλαβαν σωστά την χορηγούμενη αγωγή. Περίπου τα δύο τρίτα των ασθενών έλαβαν κανονικά τα φάρμακα, ενώ το ένα τρίτο δεν συμμορφώθηκε με τις οδηγίες της συνταγής. Κατόπιν, οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία των νοσοκομείων της περιοχής για διάστημα 18 μηνών για να δουν πόσοι και ποιοι από τα άτομα της μελέτης εισήχθησαν σε αυτό το διάστημα στο νοσοκομείο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, ότι σε σχέση με εκείνους που τηρούσαν το πρόγραμμα καθημερινής λήψης της στατίνης, τα άτομα που δεν ελάμβαναν συστηματικά την αγωγή τους είχαν σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσηλευτούν, λόγω ενός δυσμενούς καρδιαγγειακού συμβάντος. Μάλιστα, ο αριθμός των εισαγωγών αυξήθηκε δραματικά στα άτομα με ιστορικό γνωστής στεφανιαίας νόσου που δεν λάμβαναν το φάρμακό τους. Επιπλέον, οι ερευνητές με έκπληξη είδαν, ότι τα άτομα που συμμορφώθηκαν στην σωστή λήψη της στατίνης μείωσαν τα ιατροφαρμακευτικά τους έξοδα κατά 400 με 900 δολάρια την περίοδο παρακολούθησης αν και αγόραζαν ένα σχετικά ακριβό φάρμακο, όπως είναι οι στατίνες.
Δυσμενείς συνέπειες από την μη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες κατηγορίες φαρμάκων. Το πρόβλημα φαίνεται, ότι είναι μεγάλο και δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικούς λόγους. Τα άτομα σταματάνε να παίρνουν σωστά τα φάρμακά τους για μια πληθώρα διαφορετικών λόγων, όπως γιατί απλά το ξεχνάνε, γιατί τους φαίνεται κουραστικό, γιατί μπερδεύονται από την πληθώρα το φαρμάκων που χρειάζεται να λαμβάνουν ή γιατί φοβούνται τις παρενέργειες.
Είναι σαφές, τα φάρμακα χορηγούνται γιατί πρέπει να αντιμετωπιστεί μια επικίνδυνη για την υγεία κατάσταση. Η μη λήψη τους είναι επιβλαβής. Αν κάποιος έχει δυσκολίες και για κάποιο, οποιοδήποτε λόγο δεν μπορεί να λάβει ένα φάρμακο πρέπει να το συζητήσει με το γιατρό του. Αν ένα πρωτότυπο φάρμακο είναι ακριβό, μπορεί να χορηγηθεί το αντίστοιχο φθηνότερο γενόσημο φάρμακο. Αν κάποιος δυσκολεύεται να θυμηθεί και μπερδεύεται, μπορεί να προμηθευτεί από το φαρμακείο ένα ειδικό κουτί για ταξινόμηση των φαρμάκων της ημέρας ή της εβδομάδας. Αν ένα φάρμακο έχει παρενέργειες μπορεί να δοθεί ένα άλλο, της ίδια ομάδας ή άλλης κατηγορίας με παρόμοια δράση. Για όλα τα προβλήματα, συνήθως υπάρχουν οι κατάλληλες λύσης, αρκεί κανείς να τις αναζητήσει.
Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης
Καθηγητής Καρδιολογίας
Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας
Διαβάστε περισσότερα άρθρα...