Σημαντικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τις συμβατικές κρανιοτομίες προσφέρουν οι χειρουργικές τεχνικές της «κρανιοτομίας κλειδαρότρυπας», για την αντιμετώπιση παθήσεων του εγκεφάλου. Την ιδέα της “κλειδαρότρυπας” και την τεχνική που χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα, τη «κρανιοτομία υπερκόγχιου κλειδαρότρυπας», διέδωσε ο Γερμανός νευροχειρουργός Perneczky και οι συνεργάτες του, κατά τη δεκαετία του 1990, συμβάλλοντας στην ασφαλέστερη αντιμετώπιση διαφόρων εγκεφαλικών παθήσεων όπως αδενώματα, μηνιγγιώματα και κρανιοφαρυγγιώματα.

Τα τελευταία χρόνια, με τη συμβολή της τεράστιας εξέλιξης που έχει συντελεστεί στις μικρονευροχειρουργικές τεχνικές, των νέων επιστημονικών οργάνων, όπως είναι τα τελευταίας τεχνολογίας μικροσκόπια και νευροχειρουργικά ενδοσκόπια, με τον προεγχειρητικό σχεδιασμό και τις άριστες προεγχειρητκές διαγνωστικές εξετάσεις που διατίθενται για τη διάγνωση των παθήσεων του εγκεφάλου, αλλά και με τη ρομποτική νευροχειρουργική (νευροπλοήγηση), διευρύνθηκε η δυνατότητα θεραπείας εγκεφαλικών παθήσεων, μέσω μικρότερων και πιο ειδικών προσπελάσεων (ασφαλής τρόπος για την προσέγγιση του στόχου).

Ειδικότερα, η τεχνική της «κρανιοτομίας υπερκόγχιου κλειδαρότρυπας» επιτρέπει, μέσω μιας τομής στο δέρμα κάτω από το φρύδι, την πραγματοποίηση μια υπερκόγχιας κρανιοτομίας, με διάμετρο περίπου 1,5 × 2,5 cm, η οποία επιτρέπει μία ευρεία ενδοκρανιακή έκθεση της εν τω βάθει περιοχής, πάνω και δίπλα από την περιοχή της υπόφυσης, απαιτεί ελάχιστη ανάσπαση (ανασήκωμα) του εγκέφαλου, και περιορισμένη εκτομή οστικών δομών, μειώνοντας έτσι σημαντικά την νοσηρότητα που σχετίζεται με τη συμβατική κρανιοτομία. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια της ρομποτικής νευροχειρουργικής (νευροπλοήγηση) γίνεται σωστός εντοπισμός της βλάβης, ενώ η απόλυτη όραση, τόσο της βλάβης όσο και των γύρω από αυτή νευρικών δομών, επιτελείται με τη χρήση ευκάμπτων νευροχειρουργικών ενδοσκοπίων καθώς και της χρήσης μικροϋπερήχων.
Οι συμβατικές προσπελάσεις -χρησιμοποιούμενες ακόμα και σήμερα νευροχειρουργικές τεχνικές για τη χειρουργική αντιμετώπιση παθήσεων, είτε όγκων εγκεφάλου, είτε αγγειακών παθήσεων της βάσης του κρανίου- απαιτούν πιο εκτεταμένη έκθεση του εγκεφάλου σε σχέση με τις μεταγενέστερες προσπελάσεις τύπου «κλειδαρότρυπα» (key-hole craniotomy).

Αν και υπάρχουν διάφορες παραλλαγές κρανιοτομίας, προκειμένου ο νευροχειρουργός να προσπελάσει έναν όγκο που εντοπίζεται στη βάση του κρανίου, ή ένα ανεύρυσμα της περιοχής, οι περισσότερες από αυτές απαιτούν μια μεγάλη τομή δέρματος και των μαλακών στοιχείων, αφαίρεση μεγάλης έκτασης οστού και μεγάλη ανάσπασης του εγκεφάλου με τις σπάτουλες προκειμένου να εντοπιστεί η βλάβη.

Όλα αυτά αυξάνουν δυνητικά τη χειρουργική νοσηρότητα, διότι ο ασθενής χάνει περισσότερο αίμα, άρα θεωρείται απαραίτητη η μετάγγιση με αρκετές φιάλες αίματος και διότι καταστρέφονται δομές που μετεγχειρητικά ταλαιπωρούν τον ασθενή, όπως πόνο κατά την μάσηση ή ελαττωμένη όσφρηση. Παράλληλα, η παρατεταμένη και μεγάλη ανάσπαση του εγκεφάλου από τις σπάτουλες, αυξάνει την πιθανότητα του μετεγχειρητικού οιδήματος, καθώς την πιθανότητα μυϊκής αδυναμίας μετεγχειρητικά. Ένας άλλος λόγος αύξησης της νοσηρότητας είναι η μεγαλύτερη διάρκεια του χειρουργείου, που οδηγεί αναγκαστικά τον ασθενή στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας μετεγχειρητικά -ώστε να μπορέσει να ανανήψει πιο αργά και πιο σταθερά- που όμως η παρατεταμένη παραμονή του αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων.

Το σημαντικότερο είναι ότι όλη αυτή η πιθανή νοσηρότητα δεν σχετίζεται με την ίδια την πάθηση !

Μερικές από τις επιπλοκές της συμβατικής κρανιοτομίας, οι οποίες αποφεύγονται με την «κρανιοτομία υπερκόγχιου κλειδαρότρυπας» είναι η δυσφορία που προκαλεί το μάσημα μετεγχειρητικά, η πιθανή υποσμία, η μυϊκή αδυναμία λόγω πιθανού αέρα ή πίεσης των μετωπιαίων λοβών του εγκεφάλου από τις σπάτουλες του εγκεφάλου και οι λοιμώξεις.

Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιορισμένης κρανιοτομίας είναι:
α) μικρή αποκάλυψη του εγκεφάλου,
β) μικρή τομή της σκληράς μήνιγγας,
γ) ελάττωση ή ελαχιστοποίηση της πίεσης του εγκεφάλου από τις σπάτουλες,
δ) επιτρέπει να φανούν ικανοποιητικά δομές του αντίθετου ημισφαιρίου,
ε) μείωση της διάρκειας του χειρουργείου με το άνοιγμα της σκληράς μήνιγγας σχεδόν σε 10 λεπτά μετά την τομή του δέρματος. Περιορίζει κατά πολύ το χρόνο νοσηλείας του ασθενούς, και πολύ πιθανόν και τη μετάβαση του στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας μετά το χειρουργείο.

Επιπλέον, η μικρή τομή στο δέρμα στο φρύδι και η μια μόνο οπή πίσω από την κροταφική γραμμή, προσδίδει στον ασθενή ένα πολύ ευχάριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Λόγω της μικρής τομής δέρματος και την ελάχιστη ανάσπαση των μαλακών ιστών, οι επιπολείς μετωποκροταφικές νευροαγγειακές δομές, όπως το υπερκόγχιο νεύρο και η αρτηρία, ο μετωπιαίος κλάδος του προσωπικού νεύρου και η επιπολής κροταφική αρτηρία διατηρούνται.

Ίδιας φιλοσοφίας “κλειδαρότρυπας”, με τα προαναφερθέντα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, είναι και η υποκροταφική προσπέλαση, η υπέρ και υπό διασιγμοειδική και η διαμαστοειδική προσπέλαση. Κάθε μία επιλέγεται σύμφωνα με τον εντοπισμό της βλάβης που πρέπει να εξαιρεθεί, για τον μέσο και οπίσθιο κρανιακό βόθρο της βάσης του κρανίου.

Τέλος, αξιοσημείωτη είναι και η ασφάλεια που παρέχει η συγκεκριμένη τεχνική, για έναν έμπειρο νευροχειρουργό, για την χειρουργική αντιμετώπιση όγκων ή αραχνοειδών κύστεων του προσθίου κρανιακού βόθρου και όγκων της περιοχής της υπόφυσης στα παιδιά.












































ΛΙΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ
ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ
www.neuroservices.gr

.