Τι είναι

Το κοινό κρυολόγημα είναι λοίμωξη του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος με καλοήθη πορεία (η λοίμωξη περνάει γρήγορα χωρίς ειδική θεραπεία).

Επιδημιολογία

Το κοινό κρυολόγημα παρατηρείται σε άτομα όλων των ηλικιών. Εμφανίζεται κυρίως το χειμώνα, όπου συνωστίζονται πολλά άτομα σε κακώς αεριζόμενους χώρους, και επιπλέον με τη θέρμανση ελαττώνεται η υγρασία. Οι βλεννογόνοι του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος ξηραίνονται και γίνονται πολύ ευάλωτοι στα διάφορα παθογόνα μικρόβια που μεταδίδονται με τα σταγονίδια που αιωρούνται στον αέρα.
Επίσης το περπάτημα με γυμνά πόδια σε κρύο πάτωμα ή τα βρεγμένα πόδια προκαλούν μια αντανακλαστική μείωση της αιμάτωσης του βλεννογόνου της μύτης με αποτέλεσμα την αυξημένη ευαισθησία του στα παθογόνα μικρόβια.

Αιτιολογία

Προκαλείται από μεγάλη ποικιλία ιών με συχνότερους τους ρινοϊούς, κορωναϊούς, αδενοϊούς και ιούς Coxsackie (βλ. ειδικά κεφάλαια).
Οι ιοί του κοινού κρυολογήματος μεταδίδονται με τα σταγονίδια που εκτοξεύονται με το βήχα, το φτάρνισμα, το γέλιο και την ομιλία από τα άρρωστα άτομα. Πολύ συχνά οι ιοί του κοινού κρυολογήματος μεταδίδονται με άμεση επαφή, όπως είναι το φίλημα ή η χειραψία. Ο άρρωστος μεταδίδει τους ιούς συνήθως τις δύο πρώτες ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Πώς εκδηλώνεται

Τα συμπτώματα είναι μεγάλη καταρροή (συνάχι), πονόλαιμος, βήχας, ελαφρός πονοκέφαλος και αίσθημα καταβολής. Παρ’ όλο που
οι εκδηλώσεις είναι σχετικά ελαφρές, ο ασθενής νιώθει αρκετά αδύναμος για καθημερινή δραστηριότητα (εργασία). Όταν στις παραπάνω εκδηλώσεις υπάρχει και πυρετός, τότε η λοίμωξη χαρακτηρίζεται σαν γριπώδης συνδρομή.

Διαγνωστική προσέγγιση

Η διάγνωση γίνεται με βάση την κλινική εικόνα και δεν υπάρχει ανάγκη για εργαστηριακή επιβεβαίωση.

Θεραπευτική προσέγγιση

Η επίσκεψη στο γιατρό τις περισσότερες φορές δεν είναι αναγκαία, και η λοίμωξη θεραπεύεται από μόνη της μέσα σε μερικές ημέρες. Όπως λέει και ο λαός: «το κοινό κρυολόγημα έρχεται σε τρεις ημέρες, μένει για τρεις ημέρες και φεύγει σε τρεις ημέρες» ή «με γιατρό διαρκεί επτά ημέρες, χωρίς γιατρό μια εβδομάδα!».

Η χρησιμοποίηση φαρμάκων, όπως αντιφλεγμονώδη – αντιπυρετικά (ποτέ ασπιρίνη σε άτομα ηλικίας μικρότερης των 18 ετών) και υπογλώσσιες καραμέλες (βλ. κεφ. «Φαρυγγίτιδα») δεν μειώνει τη διάρκεια της λοίμωξης, ανακουφίζει όμως αρκετά από τα συμπτώματα. Επίσης ο φυσιολογικός ορός στη μύτη βοηθά για καλλίτερη αναπνοή. Σημειώνεται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν φάρμακα που σταματούν τη ρινική καταρροή, τα οποία όμως συνήθως προκαλούν υπνηλία.

Προφύλαξη

Δεν υπάρχει εμβόλιο για το κοινό κρυολόγημα, καθόσον πρόκειται για μια μεγάλη ποικιλία υπευθύνων ιών (βλ. αιτιολογία).

Συνιστώνται τα ακόλουθα μέτρα για προφύλαξη:

α) Καλό και συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και ξέπλυμα με πολύ νερό.
β) Αποφυγή επαφής με άτομα που έχουν κοινό κρυολόγημα.
γ) Τα χέρια δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με το στόμα και τη μύτη ή τα μάτια προτού πλυθούν πάρα πολύ καλά, (βλ. κεφ. «Υγιεινή στο σπίτι και προσωπική υγιεινή»).
δ) Τα προσωπικά αντικείμενα να μην χρησιμοποιούνται από άλλα άτομα.
ε) Τα άτομα που έχουν κοινό κρυολόγημα για να μην διασπείρουν τους ιούς στο περιβάλλον: i) πρέπει να χρησιμοποιούν πάντα μαντηλάκια μιας χρήσης, ii) να φορούν μάσκα, την οποία πρέπει να αλλάζουν κάθε 1–2 ώρες και iii) να μένουν σπίτι μέχρι να σταματήσουν τα συμπτώματα.

Στέλιος Χατζηπαναγιώτου
Ιατρός Βιοπαθολόγος – Κλινικός Μικροβιολόγος
Αναπληρωτής Καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας

Νικόλαος–Στέφανος Ι. Λεγάκης
Ομότιμος Καθηγητής Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας και της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρικής Βιοπαθολογίας



Απο το βιβλίο "ΤΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ" (http://www.tamikrovia.gr)

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...