Όπως λέει η λέξη πρόκειται για λοιμώξεις ,που προκαλούνται απο ιούς . Αλλο συχνό αίτιο λοιμώξεων είναι τα μικρόβια και σπανιότερο οι μύκητες (συνήθως σε ανοσοκατασταλμένους) ή οι "ενδιάμεσοι" μικροοργανισμοί , οπως χλαμύδια ,ρικέτσιες κλπ.

Η λέξη "ειδική" λοίμωξη φωτογραφίζει συνήθως την φυματίωση με τον βάκιλλο του Κοχ,που έχει ειδικά χαρακτηριστικά ,όπως άλλωστε και η νόσος ,που σημειωτέον ενώ είχε περιοριστεί δραστικά επανακάμπτει μαζί με τα μνημόνια και τις στενοκέφαλες περιοριστικές πολιτικές .

Αξίζει να αντιληφθούμε τη διαφορά μικροβίου και ιού ,ώστε να μειώσουμε την σχετική σύγχυση και να βελτιώσουμε την επί μέρους αντιμετώπιση.

Τα μικρόβια είναι μονοκύτταροι οργανισμοί ( που σημαίνει δυνατότητα αυτόνομης επιβίωσης ),τα περισσότερα φιλικά ή αδιάφορα προς τον ανθρώπινο οργανισμό . Αναπτύσσουν αποικίες και όταν η συγκέντρωση (πολλαπλασιασμός) κάποιου παθογόνου στελέχους ξεφύγει, τότε αυτό γίνεται νοσογόνο, δηλαδή προκαλεί μικροβιακή λοίμωξη.

Από την άλλη μεριά , ο ιός είναι πολύ μικρότερος σε μέγεθος ,ουσιαστικά ένα κομμάτι πυρηνικού υλικού ( στον πυρήνα του κυττάρου υπάρχει το DNA και το RNA), που επιζεί μόνο μέσα σε κύτταρα.

Όταν εξαπλωθεί μέσα στο σώμα μας , θα προκαλέσει μια ιογενή λοίμωξη (ίωση ), που κατά κανόνα ( αν εξαιρέσουμε π.χ. την λύσσα ,την ηπατίτιδα η το ΑΙDS) είναι αρκετά ηπιότερη από την αντίστοιχη , εκδηλούμενη στο ίδιο όργανο ή σύστημα , μικροβιακή .Παραδείγματα: ιογενής ή μικροβιακή πνευμονία , μηνιγγίτις , γαστρεντερίτις ...κλπ.

Ωστόσο , χωρίς να είναι παράδοξο , η βαρύτερη μικροβιακή λοίμωξη αντιμετωπίζεται ευκολότερα : τα πολλά διαθέσιμα αντιβιοτικά σκοτώνουν τα μικρόβια -ενώ δεν επιδρούν στους ιούς ,άρα η χορήγηση τους σε ίωση είναι τουλάχιστον άσκοπη και υπό την έννοια ότι σκοτώνουν τα φιλικά μικρόβια ανοίγοντας το δρόμο στα εχθρικά , η λήψη τους είναι και βλαπτική.

Μία άλλη διαφορά είναι πως η ύπαρξη μικροβίων επικυρώνεται με τις αντίστοιχες καλλιέργειες , ενώ η ανίχνευση των ιών είναι πρακτικά άσκοπη διότι ως χρονοβόρα είναι έτοιμη μετά την αποδρομή της ίωσης .

Επειδή η διαφορική διάγνωση μεταξύ ιογενούς η μικροβιακής λοίμωξης είναι δυσχερής στις ελαφρές περιπτώσεις, εικάζουμε κατ' αρχήν πως πρόκειται για ίωση ( πολύ πιθανότερη περίπτωση ) και εφ΄όσον ο ασθενής είναι συνεργάσιμος , καλοπροαίρετος και όχι με επιβαρυμένο ,επικίνδυνο για επιπλοκές ιστορικό ,περιμένουμε 3-4 μέρες ,που είναι ο πιθανός χρόνος διάρκειας μιας ίωσης (χωρίς να αποκλείεται μεγαλύτερη διάρκεια ). Η αποδρομή της πάθησης ,αν δεν μας δικαιώνει απόλυτα , καθιστά ωστόσο περιττή την περαιτέρω διερεύνηση και αντιμετώπιση. Σε αντίθετη περίπτωση αυξημένης βαρύτητας η διάρκειας , θα χορηγήσουμε αντιβίωση είτε εμπειρικά ή ορθότερα έπειτα από αντιβιόγραμμα και τεστ ευαισθησίας .

Υπάρχουν διάφορες κατατάξεις των ιών . Μια χρήσιμη σχετικά , είναι σε σχέση με τον τρόπο εισόδου στον οργανισμό. Αν εξαιρέσουμε την σπάνια από αίμα σε αίμα ( μετάγγιση, κοινή χρήση σύριγγας , οδοντιατρικών η άλλων εργαλείων , σεξουαλική επαφή) συχνότερη πύλη εισόδου είναι το αναπνευστικό σύστημα ,με την εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων .Ακολουθεί το πεπτικό σύστημα .Μικροοργανισμοί, που είτε βρίσκονται ήδη στα τρόφιμα ,είτε τους μεταφέρουμε εμείς με τα χέρια μας "τρώγονται" από εμάς .Γαστρεντερίτιδες , Ηπατίτιδα Α, ανήκουν σε αυτήν την περίπτωση.

Ας μην ξεχάσουμε πως στις ιώσεις ανήκουν οι λεγόμενες παιδικές ασθένειες ,ιλαρά , ερυθρά κλπ. Δεν είναι εντελώς απίθανο να εμφανιστούν σε ενήλικα . Εδώ να επισημανθεί η ύπαρξη των εμβολίων , τόσο γι΄αυτές , όσο και για αρκετές άλλες ιώσεις ,τα οποία κατά κανόνα συνιστώνται.

Λόγω της ύπαρξης πάρα πολλών ρινο-ιών κλπ. ,που συνεχώς μεταλλάσσονται, όσο και για ανατομικούς λόγους , προσφιλέστερο πεδίο δράσης τους είναι το αναπνευστικό και μάλιστα το ανώτερο ( μύτη , φάρυγγας ),που προκαλούν το κοινότατο "κοινό" κρυολόγημα. Αν προχωρήσουν πιο κάτω ,θα έχουμε λαρυγγίτιδα η ιογενή βρογχίτιδα ,που συχνά περιπλέκεται σε μικροβιακή .

Η επίσης πολύ συνηθισμένη γρίπη ,είναι κάτι διαφορετικό ,διότι προκαλείται από τον δικό της ιό και έχει πιο γενικευμένα συμπτώματα .

Ο σχετικός εμβολιασμός αποτελεί μια καλή προφύλαξη ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες ( πάσχοντες από χρόνια αναπνευστικά η καρδιολογικά προβλήματα , ανοσοκατασταλμένους , καρκινοπαθείς , χρόνια νεφροπαθείς κλπ.).

Υπάρχουν βέβαια και τα κοινά μέτρα προφύλαξης : το πιο χρήσιμο είναι το συχνό πλύσιμο των χεριών. Εφ΄όσον είναι δυνατόν, η αποφυγή συνωστισμού και συγχρωτισμού μαζί με καλό αερισμό των χώρων, η χρήση χαρτομάντηλων και το βήξιμο κατά τον ορθό τρόπο.

Ας μην ξεχνάμε πως δεν θα κολλήσουν όλοι όσοι έρθουν σε επαφή με τον ιό. Όποιος ασκείται έχει μικρότερες πιθανότητες καθώς και όποιος έχει ακμαίο ηθικό.
Τέλος , όποιος την πατήσει και αρρωστήσει , δεν χάλασε ο κόσμος . Μια κρύα χειμωνιάτικη μέρα ,μπορείς πάντα να "απολαύσεις "μια ίωση - άσκηση συναγερμού του οργανισμού , απέχοντας από την εργασία , χουζουρεύοντας ,πίνοντας ζεστά και γκρινιάζοντας λίγο. Εύχομαι να αποκατασταθούν σύντομα οι σχετικές συνθήκες , όπου να μην έχουμε μόνο την δικαιολογημένη γκρίνια αλλά και την εργασία , από την οποία να μπορούμε να απέχουμε.

Βασίλης Ρώτας
Παθολόγος

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...