Ηλεκτροκαρδιογράφημα
To ηλεκτροκαρδιογράφημα (ECG) είναι τεστ που μετράει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Η καρδιά είναι ένα μυϊκό όργανο που χτυπάει με ρυθμό και αντλεί αίμα σε όλο το σώμα.
Τα σήματα που προκαλούν κάνουν την συστολή των ινών της καρδιάς προέρχονται από τον φλεβόκομβο, ο οποίος είναι ο φυσικός βηματοδότης της καρδιάς.
Σε ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα, οι ηλεκτρικές ωθήσεις που δημιουργούνται κατά την διάρκεια των χτύπων της καρδιάς καταγράφονται και εμφανίζονται σε ειδικό χαρτί., γνωστό ως ηλεκτροκαρδιογράφημα. Το ηλεκτροκαρδιογράφημα καταγράφει τυχόν προβλήματα στους ρυθμούς της καρδιάς και την αγωγιμότητα των χτύπων της καρδιάς, οι οποίοι μπορεί να επηρεαστούν από κάποια υποκείμενη καρδιακή νόσο.
Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται το ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας;
Οι πληροφορίες που λαμβάνονται κατά το ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να φανούν χρήσιμες για να ανακαλυφθούν διάφοροι τύποι καρδιακών παθήσεων. Μπορεί επίσης να φανούν χρήσιμες για την εκτίμηση της αντίδρασης του ασθενή στη θεραπεία.
• Το ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να φανεί χρήσιμο σε περιπτώσεις συμπτωμάτων όπως δύσπνοια, πόνους στο στήθος (στηθάγχη), λιποθυμία, αίσθημα παλμών ή αίσθημα αρρυθμίας.
• Η εξέταση μπορεί να αποκαλύψει ενδείξεις στεφανιαίας νόσου. Δυστυχώς, σε άτομα που έχουν σημαντική στένωση στις αρτηρίες που τροφοδοτούν τον καρδιακό μυ, η καταγραφή του ηλεκτροκαρδιογραφήματος σε ηρεμία δείχνει συνήθως φυσιολογική. Για αυτό το λόγο, αν υπάρχει σημαντική υποψία στένωσης, η καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος γίνεται συχνά όταν ο ασθενής κάνει κάποια άσκηση (τεστ κοπώσεως). Έτσι, είναι πιο πιθανόν να αποκαλυφθούν τυχών ανωμαλίες.
• Το ηλεκτροκαρδιογράφημα είναι χρήσιμο για να διαπιστωθεί εάν ο ασθενής είχε έμφραγμα ή ενδείξεις κάποιου εμφράγματος στο παρελθόν.
• Το ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης για να παρακολουθήσουμε την επίδραση των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στην αγωγή της στεφανιαίας νόσου.
• Το ηλεκτροκαρδιογράφημα αποκαλύπτει προβλήματα ρυθμού, όπως η αργή ή η γρήγορου καρδιακού ρυθμού.
• Για να αποφευχθεί η πάχυνση του καρδιακού μυ (υπερτροφία της αριστερής κοιλίας) όπως π.χ. λόγω μακροχρόνιας υψηλής αρτηριακής πίεσης.
• Για να δούμε αν υπάρχουν πολύ λίγα μεταλλικά στοιχεία στο αίμα.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, το ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να δείξει φυσιολογικές τιμές ακόμα και αν υπάρχουν σημαντικές καρδιακές παθήσεις. Για μια πλήρη αξιολόγηση της καρδιάς, μπορεί να χρειαστούν περεταίρω εξετάσεις.
Πως γίνεται το ηλεκτροκαρδιογράφημα;
Εξαρτάται από το τι θέλουμε να μετρήσουμε. Συνήθως το ηλεκτροκαρδιογράφημα γίνεται όταν ο ασθενής είναι σε ηρεμία. Αν υπάρχει η υποψία ότι τα συμπτώματα οφείλονται σε στεφανιαία νόσο, η εξέταση γίνεται κατά την διάρκεια που ο ασθενής πραγματοποιεί τεστ κοπώσεως (σε ποδήλατο ή διάδρομο).
Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της επιτυχίας της θεραπείας ή τη στεφανιαία επαναγγείωση, όπως η στεφανιαία παρέμβαση ή η χειρουργική επέμβαση.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να κριθεί απαραίτητο το ηλεκτροκαρδιογράφημα να συμπληρωθεί από πρόσθετες δοκιμές, όπως η αιμάτωση ραδιοϊσοτόπων. Η εξέταση αυτή χρησιμοποιεί χρωστική ουσία με χαμηλή δόση ραδιενέργειας έτσι ώστε να φανεί ποιες περιοχές του καρδιακού μυός έχουν καλύτερη ή χειρότερη παροχή αίματος. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί αγγειογραφία (εξέταση των αρτηριών με ακτίνες Χ), για να προσδιοριστεί η έκταση της ασθένειας και τα αίτια των συμπτωμάτων).
Πως εκτελείται το ηλεκτροκαρδιογράφημα;
Έως και 12 αυτοκόλλητα ηλεκτρόδια θα τοποθετηθούν στο δέρμα, σε συγκεκριμένες περιοχές των χεριών, των ποδιών και του στήθους. Μερικές περιοχές, όπως το στήθος, μπορεί να χρειαστεί να ξυριστούν. Πρώτα θα καθαριστούν τα σημεία. Η εξέταση είναι τελείως ανώδυνη και, εφόσον έχουν τοποθετηθεί τα ηλεκτρόδια, χρειάζεται λιγότερο από ένα λεπτό για να ολοκληρωθεί. Μετά το τέλος της εξέτασης αφαιρούνται τα ηλεκτρόδια. Στην συνέχεια, ο ιατρός θα εξετάσει τα αποτελέσματα του ηλεκτροκαρδιογραφήματος.
Είναι το καρδιογράφημα επικίνδυνο;
• Όταν ο ασθενής είναι ηρεμία, το ηλεκτροκαρδιογράφημα είναι τελείως ακίνδυνο.
• Αν έχει προηγηθεί τεστ κοπώσεως, ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί πόνους στο στήθος που θα εξαφανιστούν μόλις σταματήσουν την άσκηση.
Κατά την διάρκεια της εξέτασης, ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται από ιατρό. Αν χρειαστεί, το τεστ μπορεί να διακοπεί αμέσως, όπως στην περίπτωση πόνων στο στήθος, αλλαγών στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, πτώσης της αρτηριακής πίεσης ή απλά όταν ο ασθενής επιτύχει τους επιθυμητούς χτύπους της καρδιάς.