Η χρήση οικιακών κουταλιών για λήψη φαρμάκων σχετίζεται συχνά με λανθασμένη δοσολογία
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατης επιστημονικής εργασίας, Έλληνες ερευνητές καταλήγουν πως οι γονείς πρέπει να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν οικιακά κουτάλια για να δίνουν φάρμακα σε παιδιά, καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος υπερβολικής δόσης, λόγω της ποικίλης χωρητικότητας των κουταλιών.
Η εργασία αυτή με τίτλο «Ανακρίβειες στη δοσολογία φαρμάκων με τα κουτάλια σούπας/γλυκού», δημοσιεύτηκε σήμερα στο έγκριτο διεθνές ιατρικό περιοδικό International Journal of Clinical Practice, το οποίο διαθέτει υψηλό κύρος και μεγάλη αναγνωσιμότητα. Η μελέτη εκπονήθηκε από τους Μ. Φαλάγγα, Ε. Βουλουμάνου, Ε. Πλέσσα, Γ. Πέππα και Π. Ραφαηλίδη, ερευνητές του Άλφα Ινστιτούτου Βιοϊατρικών Επιστημών (ΑΙΒΕ).
Η μελέτη εξέτασε τη δόση φαρμάκων που χορηγείται με 71 διαφορετικά κουταλάκια του γλυκού και 49 κουτάλια σούπας που ήταν διαθέσιμα σε 25 οικογένειες στη Αττική. Διαπιστώθηκε ότι η χωρητικότητα των κουταλιών του γλυκού κυμάνθηκε από 2.5 ml ως 7.3 ml, με έναν μέσο όγκο 4.4 ml. Η χωρητικότητα των κουταλιών σούπας κυμάνθηκε από 6.7 ml ως 13.4 ml, με έναν μέσο όρο 10.4 ml.
«Οι διαφορές μεταξύ των μεγεθών των κουταλιών ήταν μεγάλες και δεν αντιπροσώπευαν την κατάλληλη δοσολογία που αναγράφεται στα διαθέσιμα στο εμπόριο φάρμακα», λέει ο καθηγητής Ματθαίος Φαλάγγας, διευθυντής του ΑΙΒΕ. «Ένας γονιός που χρησιμοποιεί ένα από τα μεγαλύτερα κουταλάκια του γλυκού θα έδινε στο παιδί του 192% περισσότερο φάρμακο από έναν γονιό που χρησιμοποιεί το μικρότερο κουταλάκι του γλυκού. Επίσης η διαφορά για τα κουτάλια σούπας ήταν 100%. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα ένα παιδί να λαμβάνει υπερβολική ή ανεπαρκή δόση.»
Οι 25 γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη ήταν μεταξύ 24 και 84 χρονών με μέσο όρο ηλικίας 48. Οι περισσότερες είχαν ένα με τρία διαφορετικά κουταλάκια του γλυκού και της σούπας στο σπίτι τους, ενώ δύο γυναίκες είχαν τουλάχιστον έξι διαφορετικά κουταλάκια του γλυκού και μία είχε πέντε διαφορετικά κουτάλια σούπας. «Σημαντικές διαφορές δε βρέθηκαν μόνο μεταξύ των οικογενειών, αλλά και μέσα στις οικογένειες» λέει ο καθ. Φαλάγγας. Οι ερευνητές θέλησαν επίσης να δουν αν υπήρχαν διαφορές όταν πέντε από τις γυναίκες κλήθηκαν να δώσουν ένα φάρμακο σε υγρή μορφή από ένα ήδη μετρημένο κουτάλι των 5 ml. Διαπίστωσαν ότι μόνο μία έδωσε τη σωστή δόση φαρμάκου.
Συμπερασματικά, οι ερευνητές από την Αθήνα, συμβουλεύουν τους γονείς να χρησιμοποιούν ιατρικές σύριγγες προκειμένου να δίνουν υγρά φάρμακα στα παιδιά. Αυτή η μέθοδος είναι επίσης αποτελεσματικότερη εάν τα παιδιά είναι πολύ μικρά ή απρόθυμα να πάρουν το φάρμακο, από ότι με ένα κουτάλι που μπορεί να ωθηθεί από το παιδί, αφήνοντας το γονιό αβέβαιο για το πόσο φάρμακο έχει πραγματικά δοθεί. Οι χαμηλού κόστους σύριγγες είναι ευρέως διαθέσιμες στα φαρμακεία, πολύ εύκολες στη χρήση τους και δίνουν στους γονείς μεγαλύτερη σιγουριά ότι έχουν δώσει τη σωστή δόση. Οι ερευνητές επίσης προτείνουν στους ενήλικους να αποφεύγουν τα οικιακά κουτάλια για χορήγηση φαρμάκων και για τους ίδιους.
Η εργασία αυτή με τίτλο «Ανακρίβειες στη δοσολογία φαρμάκων με τα κουτάλια σούπας/γλυκού», δημοσιεύτηκε σήμερα στο έγκριτο διεθνές ιατρικό περιοδικό International Journal of Clinical Practice, το οποίο διαθέτει υψηλό κύρος και μεγάλη αναγνωσιμότητα. Η μελέτη εκπονήθηκε από τους Μ. Φαλάγγα, Ε. Βουλουμάνου, Ε. Πλέσσα, Γ. Πέππα και Π. Ραφαηλίδη, ερευνητές του Άλφα Ινστιτούτου Βιοϊατρικών Επιστημών (ΑΙΒΕ).
Η μελέτη εξέτασε τη δόση φαρμάκων που χορηγείται με 71 διαφορετικά κουταλάκια του γλυκού και 49 κουτάλια σούπας που ήταν διαθέσιμα σε 25 οικογένειες στη Αττική. Διαπιστώθηκε ότι η χωρητικότητα των κουταλιών του γλυκού κυμάνθηκε από 2.5 ml ως 7.3 ml, με έναν μέσο όγκο 4.4 ml. Η χωρητικότητα των κουταλιών σούπας κυμάνθηκε από 6.7 ml ως 13.4 ml, με έναν μέσο όρο 10.4 ml.
«Οι διαφορές μεταξύ των μεγεθών των κουταλιών ήταν μεγάλες και δεν αντιπροσώπευαν την κατάλληλη δοσολογία που αναγράφεται στα διαθέσιμα στο εμπόριο φάρμακα», λέει ο καθηγητής Ματθαίος Φαλάγγας, διευθυντής του ΑΙΒΕ. «Ένας γονιός που χρησιμοποιεί ένα από τα μεγαλύτερα κουταλάκια του γλυκού θα έδινε στο παιδί του 192% περισσότερο φάρμακο από έναν γονιό που χρησιμοποιεί το μικρότερο κουταλάκι του γλυκού. Επίσης η διαφορά για τα κουτάλια σούπας ήταν 100%. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα ένα παιδί να λαμβάνει υπερβολική ή ανεπαρκή δόση.»
Οι 25 γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη ήταν μεταξύ 24 και 84 χρονών με μέσο όρο ηλικίας 48. Οι περισσότερες είχαν ένα με τρία διαφορετικά κουταλάκια του γλυκού και της σούπας στο σπίτι τους, ενώ δύο γυναίκες είχαν τουλάχιστον έξι διαφορετικά κουταλάκια του γλυκού και μία είχε πέντε διαφορετικά κουτάλια σούπας. «Σημαντικές διαφορές δε βρέθηκαν μόνο μεταξύ των οικογενειών, αλλά και μέσα στις οικογένειες» λέει ο καθ. Φαλάγγας. Οι ερευνητές θέλησαν επίσης να δουν αν υπήρχαν διαφορές όταν πέντε από τις γυναίκες κλήθηκαν να δώσουν ένα φάρμακο σε υγρή μορφή από ένα ήδη μετρημένο κουτάλι των 5 ml. Διαπίστωσαν ότι μόνο μία έδωσε τη σωστή δόση φαρμάκου.
Συμπερασματικά, οι ερευνητές από την Αθήνα, συμβουλεύουν τους γονείς να χρησιμοποιούν ιατρικές σύριγγες προκειμένου να δίνουν υγρά φάρμακα στα παιδιά. Αυτή η μέθοδος είναι επίσης αποτελεσματικότερη εάν τα παιδιά είναι πολύ μικρά ή απρόθυμα να πάρουν το φάρμακο, από ότι με ένα κουτάλι που μπορεί να ωθηθεί από το παιδί, αφήνοντας το γονιό αβέβαιο για το πόσο φάρμακο έχει πραγματικά δοθεί. Οι χαμηλού κόστους σύριγγες είναι ευρέως διαθέσιμες στα φαρμακεία, πολύ εύκολες στη χρήση τους και δίνουν στους γονείς μεγαλύτερη σιγουριά ότι έχουν δώσει τη σωστή δόση. Οι ερευνητές επίσης προτείνουν στους ενήλικους να αποφεύγουν τα οικιακά κουτάλια για χορήγηση φαρμάκων και για τους ίδιους.