Είναι γεγονός πως η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης έχει επιταχυνθεί θεαματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Πλέον είμαστε σε θέση να κατανοούμε φαινόμενα του οργανισμού που στο παρελθόν θεωρούνταν μυστήρια του ανθρώπινου σώματος. Έτσι λοιπόν, παρότι έχουμε ακόμη μακρύ δρόμο μπροστά μας στην εξερεύνηση του ανθρώπινου οργανισμού, έχουμε αναθεωρήσει την προσέγγιση μας απέναντι στον ασθενή. Με την διαπίστωση πως όλες οι διεργασίες του ανθρώπινου σώματος είναι αλληλοσυνδεόμενες, αναζητούμε πλέον την αιτία που προκαλεί την ασθένεια και δεν μένουμε πια στη συμπτωματική αντιμετώπιση, πράγμα που συνέβαινε κατα κόρον στο παρελθόν που οι γνώσεις και η τεχνολογία που αφορούσαν στην επιστήμη ήταν περιορισμένες.

Θα μπορούσαμε να κάνουμε λογο για μια ολιστική προσέγγιση του ασθενή, που βλέπει τον άνθρωπο ως ολοκληρωμένη οντότητα και όχι ως καρδιά, πνευμόνια, κόκαλα κτλ Έτσι λοιπόν και η στοματική κοιλότητα δεν θεωρείται ξεχωριστή απο το υπόλοιπο σώμα αλλά μπορεί να παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για τη συνολική εικόνα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων των διατροφικών συνηθειών μας και του επιπέδου στρες. Ο σακχαρώδης διαβήτης, φλεγμονές μπορούν να εμφανιστούν ως ασθένειες στα ούλα ή στις γνάθους. Όσοι πάσχουν από τις νόσους των ούλων (ουλίτιδες, περιοδοντίτιδες) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να προσβληθούν από έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό. Η έλλειψη ασβεστίου στη δίαιτα ή η παραλειτουργία του παραθυρεοειδούς αδένα, που ρυθμίζει την ποσότητα ασβεστίου στο σώμα, συμβάλλει στην καταστροφή των δοντιών.

Τέτοιου είδους παρατηρήσεις, καθώς και η συμβολή της εξέλιξης της τεχνολογίας έχουν οδηγήσει στη θεραπευτική προσέγγιση του ασθενούς που εστιάζει στη χρήση μη τοξικών επανορθωτικών υλικών για οδοντιατρικές εργασίες, μη χειρουργικών περιοδοντικών επεμβάσεων για τη θεραπεία των ούλων, χαμηλής ακτινοβολίας ψηφιακές ακτινογραφίες και δίνει μεγάλη έμφαση στα συμπτώματα οδοντιατρικών μολύνσεων, που οι περισσότεροι από εμάς αγνοούμε τι αντίκτυπο έχουν στη γενικότερη υγεία μας.Οσο για τα σφραγίσματα, το αμάλγαμα (μαύρο σφράγισμα) με τον τοξικό υδράργυρο αντικαταστάθηκε με τη συνθετική ρητίνη και την πορσελάνη. Τα τελευταία υλικά ενώνονται με το δόντι προσφέροντας την αρχική αντοχή και αισθητική.

Τέλος, τις τελευταίες δεκαετίες δίνεται πολύ έμφαση στην πρόληψη καθώς το προλαμβάνειν κάλλιον του θεραπεύειν εστί". Η Ιπποκρατική ρήση εκφράζει το βασικότερο κανόνα της Ιατρικής επιστήμης και η εφαρμογή της κρίνεται σήμερα επιτακτική. Ειδικότερα, οι στόχοι της Οδοντιατρικής πρόληψης περιλαμβάνουν τη διατήρηση μιας υγιούς οδοντοστοιχίας, την πρώιμη ανίχνευση των οδοντικών και ουλικών παθήσεων αλλά και γενικότερα κάθε νόσου που εντοπίζεται στη στοματική κοιλότητα.

Η υγεία του στόματος δεν σημαίνει απλά ένα όμορφο χαμόγελο. Είναι ο καθρέφτης της γενικής σας υγείας. Η παραμέλησή της μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στον οργανισμό. Η γενική μας υγεία και η υγεία του στοματογναθικού συστήματος είναι αλληλένδετες, υπό την έννοια ότι η υπονόμευση της μίας μπορεί να επιδρά αρνητικά στην άλλη και αντιστρόφως.Ένα παραμελημένο στόμα μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία λοιμώξεων οι οποίες ενδεχομένως να απειλήσουν ζωτικά όργανα.

Εδώ ο ρόλος του γενικού Οδοντιάτρου καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικός διότι η πρώιμη διάγνωση επιτρέπει την έγκαιρη έναρξη της θεραπείας αυξάνοντας θεαματικά τις πιθανότητες ίασης. Τελευταίος αλλά όχι λιγότερο σημαντικός παράγοντας είναι η επίδραση στην ψυχική μας υγεία. Το χαμόγελο είναι από τους βασικότερους παράγοντες ενός ωραίου προσώπου. Αν το χαμόγελο δεν είναι όμορφο τότε νιώθουμε μειονεκτικά, προσπαθούμε να το κρύψουμε αποφεύγοντας να γελάμε, γεγονός που μπορεί με την πάροδο του χρόνου να επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία μας, τη συμπεριφορά μας και τελικά τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας, ιδιαίτερα στην παιδική και εφηβική ηλικία.

Μπορούμε λοιπόν να προλάβουμε τις νόσους των δοντιών και των ούλων, αν εφαρμόσουμε τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:

1. Βούρτσισμα των δοντιών μετά από κάθε γεύμα. Πρόκειται για τον πιο σημαντικό κανόνα για τη διατήρηση της στοματικής υγείας.

2. Η χρήση οδοντικού νήματος: θεωρείται επιβεβλημένη διότι είναι ο μόνος τρόπος να αναιρεθούν τα υπολείμματα τροφών και η καταστρεπτική πλάκα από τα διαστήματα μεταξύ των δοντιών , εκεί δηλαδή όπου δε μπορεί να εισχωρήσει η οδοντόβουρτσα.

3. Χρήση ειδικών στοματικών διαλυμάτων. Αποτελούν ένα συμπληρωματικό όπλο στον αγώνα μας κατά των μικροβίων που απειλούν τη στοματική υγεία.

4. Ισορροπημένη διατροφή Η υπερκατανάλωση τροφών που περιέχουν σάκχαρα ή όξινες ουσίες πχ ανθρακούχα αναψυκτικά, ιδιαίτερα στα ενδιάμεσα των γευμάτων βοηθά την ανάπτυξη των βακτηριδίων και την ανάπτυξη τερηδόνας. Επίσης η μειωμένη πρόσληψη ορισμένων βιταμινών (πχ βιταμίνης C) έχει συσχετισθεί με αυξημένη συχνότητα ουλίτιδας.

5. Τακτική επίσκεψη στον Οδοντίατρο (τουλάχιστον 1-2 φορές ετησίως, και όποτε διαπιστώσετε το παραμικρό πρόβλημα στη στοματική σας κοιλότητα). Η τακτική επίσκεψη έχει ουσιαστική σημασία όχι μόνο για την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, αλλά και για τον γενικό έλεγχο όλης της στοματικής κοιλότητας. Μάλιστα το κόστος της Οδοντιατρικής πρόληψης είναι πάντοτε χαμηλότερο από το κόστος της οδοντιατρικής θεραπείας.

6. Πρόσληψη φθορίου: το φθόριο θωρακίζει τα δόντια καθιστώντας τα πιο ανθεκτικά στην τερηδονική προσβολή. Η πρόσληψη μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όπως στοματικά διαλύματα φθορίου , δισκία φθορίου που χορηγούνται από τον Οδοντίατρο, με μια μέθοδο που εφαρμόζεται στο Ιατρείο και λέγεται «φθορίωση», με τη χρήση οδοντόπαστας κλπ.

Συμπερασματικά θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η καθιέρωση τακτικών επανέλεγχων , η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των παθήσεων του στόματος και ο συσχετισμός τους με το γενικό ιστορικό του ασθενή, αποτελεί πρωταρχικό μέλημα και συχνή πρόσκληση για τον Οδοντίατρο.


Δρ. Θεοδώρα Σκούρα, BchD FRCD London
Χειρουργός Οδοντίατρος