Γάτα: Νεφρά γεμάτα κύστεις
Η πολυκυστική νόσος των νεφρών είναι μία κληρονομική νόσος, που παρατηρείται κυρίως σε γάτες περσικής φυλής και σε μακρύτριχες εξωτικές. Η νόσος αυτή αναφέρεται στη βιβλιογραφία για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1960, αλλά μόνο τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει η συστηματική μελέτη της.
Η πολυκυστική νόσος των νεφρών χαρακτηρίζεται, όπως γίνεται αντιληπτό και από την ονομασία της, από την παρουσία πολλαπλών κύστεων στη φλοιώδη ή τη μυελώδη μοίρα του ενός ή και των δύο νεφρών.
Οι κύστεις συνήθως υπάρχουν κατά τη γέννηση της γάτας ή σχηματίζονται κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής της, αλλά από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί η ανάπτυξη των νεφρών δεν σχηματίζονται καινούριες.
Με την πάροδο της ηλικίας οι κύστεις αυξάνονται σε μέγεθος, οι νεφροί διογκώνονται και το σχήμα τους γίνεται ανώμαλο. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η εγκατάσταση μόνιμων μη αντιστρεπτών βλαβών, που έχουν ως συνέπεια τη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
Η νόσος έχει προοδευτική πορεία γι' αυτό και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σε ηλικία 7-8 ετών. Τα πιο συνηθισμένα από αυτά είναι: διόγκωση της κοιλιακής κοιλότητας, ληθαργικότητα, πολυουρία και πολυδιψία, αιματουρία και άλγος κατά την ψηλάφηση των νεφρών.
Η διάγνωση γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του ιστορικού (περσική φυλή, εμφάνιση πολυουρίας και πολυδιψίας), τις εργαστηριακές εξετάσεις (αυξημένες τιμές ουρίας και κρεατινίνης) και την υπερηχογραφική απεικόνιση των νεφρών.
Η υπερηχογραφία αποτελεί τον πιο εύκολο, γρήγορο, ανώδυνο, ακριβή και οικονομικό τρόπο για να διαπιστωθεί η πολυκυστική νόσος των νεφρών. Στον υπέρηχο θα διαπιστωθεί η παρουσία των κύστεων και η απώλεια της αρχιτεκτονικής δομής των νεφρών.
Η πολυκυστική νόσος των νεφρών είναι κληρονομική. Το υπεύθυνο γονίδιο είναι αυτόσωμο επικρατές και για να εκδηλωθεί η ασθένεια χρειάζεται η παρουσία του σε έναν μόνο από τους γονείς.
Σε περίπτωση που εμφανίζεται και στους δύο γονείς, τότε οι νεφροί των εμβρύων δεν θα αναπτυχθούν και επομένως τα έμβρυα θα πεθάνουν πριν γεννηθούν.
Η θεραπεία είναι μόνο συμπτωματική και σκοπό έχει τη μείωση των συμπτωμάτων της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και την παράταση της ζωής του ζώου. Αιτιολογική θεραπεία δεν υπάρχει.
Η πρόληψη περιλαμβάνει την αποφυγή των συζεύξεων μεταξύ των προσβεβλημένων ζώων και τη στείρωσή τους. Η υπερηχογραφία μπορεί να βοηθήσει προς το σκοπό αυτό, καθόσον έχει αποδειχθεί ότι σε γάτες μεγαλύτερες των 10 μηνών η διάγνωση γίνεται με ακρίβεια στο 95% των περιπτώσεων
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας
Η πολυκυστική νόσος των νεφρών χαρακτηρίζεται, όπως γίνεται αντιληπτό και από την ονομασία της, από την παρουσία πολλαπλών κύστεων στη φλοιώδη ή τη μυελώδη μοίρα του ενός ή και των δύο νεφρών.
Οι κύστεις συνήθως υπάρχουν κατά τη γέννηση της γάτας ή σχηματίζονται κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής της, αλλά από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί η ανάπτυξη των νεφρών δεν σχηματίζονται καινούριες.
Με την πάροδο της ηλικίας οι κύστεις αυξάνονται σε μέγεθος, οι νεφροί διογκώνονται και το σχήμα τους γίνεται ανώμαλο. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η εγκατάσταση μόνιμων μη αντιστρεπτών βλαβών, που έχουν ως συνέπεια τη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
Η νόσος έχει προοδευτική πορεία γι' αυτό και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σε ηλικία 7-8 ετών. Τα πιο συνηθισμένα από αυτά είναι: διόγκωση της κοιλιακής κοιλότητας, ληθαργικότητα, πολυουρία και πολυδιψία, αιματουρία και άλγος κατά την ψηλάφηση των νεφρών.
Η διάγνωση γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του ιστορικού (περσική φυλή, εμφάνιση πολυουρίας και πολυδιψίας), τις εργαστηριακές εξετάσεις (αυξημένες τιμές ουρίας και κρεατινίνης) και την υπερηχογραφική απεικόνιση των νεφρών.
Η υπερηχογραφία αποτελεί τον πιο εύκολο, γρήγορο, ανώδυνο, ακριβή και οικονομικό τρόπο για να διαπιστωθεί η πολυκυστική νόσος των νεφρών. Στον υπέρηχο θα διαπιστωθεί η παρουσία των κύστεων και η απώλεια της αρχιτεκτονικής δομής των νεφρών.
Η πολυκυστική νόσος των νεφρών είναι κληρονομική. Το υπεύθυνο γονίδιο είναι αυτόσωμο επικρατές και για να εκδηλωθεί η ασθένεια χρειάζεται η παρουσία του σε έναν μόνο από τους γονείς.
Σε περίπτωση που εμφανίζεται και στους δύο γονείς, τότε οι νεφροί των εμβρύων δεν θα αναπτυχθούν και επομένως τα έμβρυα θα πεθάνουν πριν γεννηθούν.
Η θεραπεία είναι μόνο συμπτωματική και σκοπό έχει τη μείωση των συμπτωμάτων της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και την παράταση της ζωής του ζώου. Αιτιολογική θεραπεία δεν υπάρχει.
Η πρόληψη περιλαμβάνει την αποφυγή των συζεύξεων μεταξύ των προσβεβλημένων ζώων και τη στείρωσή τους. Η υπερηχογραφία μπορεί να βοηθήσει προς το σκοπό αυτό, καθόσον έχει αποδειχθεί ότι σε γάτες μεγαλύτερες των 10 μηνών η διάγνωση γίνεται με ακρίβεια στο 95% των περιπτώσεων
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας