Τι είναι οι όζοι θυρεοειδούς;

Οι όζοι θυρεοειδούς είναι ευδιάκριτες μάζες μέσα στον θυρεοειδή αδένα. Mπορεί να είναι ψηλαφητοί ( 4% – 7%), αλλά και μη ψηλαφητοί ( 19% – 67% ). Eίναι 4 φορές πιο συχνοί στις γυναίκες, από ότι στους άνδρες και η συχνότητα εμφάνισής τους αυξάνεται με την ηλικία, την έκθεση του ατόμου σε ακτινοβολία και την ελαττωμένη πρόσληψη ιωδίου.

Πολλοί ασθενείς με όζους θυρεοειδούς δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, και η ανεύρεσή τους είναι τυχαία είτε σε μία φυσική εξέταση ρουτίνας, είτε από μία απεικονιστική μελέτη στον τράχηλο για άλλους λόγους (υπέρηχο, αξονική ή μαγνητική τομογραφία). Οι όζοι μπορεί να οφείλονται σε απλή υπερανάπτυξη του «φυσιολογικού» θυρεοειδικού ιστού, σε κύστεις που περιέχουν υγρό, σε φλεγμονές (θυρεοειδίτιδα Hashimoto) ή σε μάζα (καλοήθη ή κακοήθη).

Τι χρειάζεται να κάνω;

Προφανώς θα πρέπει να απευθύνεστε αμέσως στον θεράποντα ιατρό, ακόμα και χωρίς συμπτώματα. Η διερεύνησή τους περιλαμβάνει εργαστηριακές εξετάσεις όπως μέτρηση TSH, ft3, ft4 και anti –TPO αντισωμάτων, καθώς και υψηλής ευκρίνειας υπέρηχο τραχήλου, σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς με I-123 (για να διερευνηθεί αν ο όζος είναι «ψυχρός» ή «θερμός») και FNA (βιοψία του όζου με βελόνη) υπό την καθοδήγηση υπερήχου.

Πρέπει να ανησυχώ;

Η πλειονότητα των θυρεοειδικών όζων είναι καλοήθεις, αλλά σε ποσοστό 5% μπορεί να είναι κακοήθεις. Σπουδαίο ρόλο στην εκτίμησή τους παίζουν το ιστορικό, τα τυχόν συμπτώματα και η κλινική εξέταση του τραχήλου.

Παράγοντες που αυξάνουν την υποψία για καρκίνο θυρεοειδούς

• Ηλικίες κάτω των 20 ετών ή μεγαλύτερες των 60.
• Ασθενείς με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου θυρεοειδούς.
• Ανδρικό φύλο.
• Ιστορικό έκθεσης σε ακτινοβολία της κεφαλής, τραχήλου ή ολική ακτινοβολία σώματος.
• Συμπτώματα όπως βραχνάδα, δυσκαταποσία ή δύσπνοια.
• Ταχύτητα ανάπτυξης του όζου: ταχεία ανάπτυξη είναι υπέρ κακοήθειας
• Όζος με ύποπτα χαρακτηριστικά στον υπέρηχο (π.χ. αποτιτανώσεις, υπόηχος με ελάττωση της αγγείωσης).
• Ψυχρός όζος στο σπινθηρογράφημα με Ι-123.
• Κυτταρολογική ανάλυση της FNA ύποπτη ή κακοήθης.
• Όζος πάνω από 1.5 cm, σκληρός, ακίνητος και με παρουσία ψηλαφητών λεμφαδένων στον τράχηλο είναι σχεδόν βέβαιο ότι είναι κακοήθης.

Ποια η περαιτέρω αντιμετώπιση;

Αξιολογώντας τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων και όλες τις ανωτέρω παραμέτρους ο ενδοκρινολόγος θα συστήσει την καταλληλότερη θεραπεία αντιμετώπισης των όζων. Στους περισσότερους ασθενείς που φαίνεται πως έχουν έναν καλοήθη όζο δεν πραγματοποιείται συγκεκριμένη θεραπεία, και χρειάζονται μόνο παρακολούθηση.

Η λεβοθυροξίνη (Τ4) μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να σταματήσει την ανάπτυξη του όζου ή να μειώσει το μέγεθος ψυχρών όζων.
Για τους θερμούς όζους (υπερθυρεοειδισμός) χρησιμοποιείται ραδιενεργό ιώδιο, με ή όχι μαζί με μεθιμαζόλη και τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν σε 2-3 μήνες. Εάν τίθεται υποψία κακοήθειας, συστήνεται χειρουργική θεραπεία.

Γιατί χρειάζομαι επέμβαση;

Οι συνηθέστεροι λόγοι που συστήνεται από τους ενδοκρινολόγους επέμβαση θυρεοειδεκτομής, μετά από διερεύνηση ενός θυρεοειδικού όζου είναι:

• Κακοήθεια ή υποψία κακοήθειας (μετά από FNA)
• Καλοήθεια: η επέμβαση προτείνεται εάν ο όζος είναι μεγάλος, εάν εξακολουθεί να μεγαλώνει σε μέγεθος ή εάν προκαλεί συμπτώματα όπως πόνο, δυσκαταποσία, κλπ).
• Θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού (μετά από αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας)
• Μεγάλες πολυοζώδεις βρογχοκήλες και συμπτωματικές βρογχοκήλες.

Η συνήθης επέμβαση είναι η ολική θυρεοειδεκτομή, με συχνότερες επιπλοκές την αιμορραγία, τον τραυματισμό του παλίνδρομου λαρυγγικού, που μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βραχνάδα και τον τραυματισμό των παραθυρεοειδών αδένων προκαλώντας υποπαραθυρεοειδισμό (πτώση του ασβεστίου στο αίμα και ανάγκη προσωρινής ή μόνιμης αγωγής με ασβέστιο από το στόμα ).

Πως επιλέγω τον χειρουργό μου;

Διεθνώς, έχει αποδειχτεί ότι όταν η επέμβαση πραγματοποιείται από χειρουργούς έμπειρους και εξειδικευμένους στην χειρουργική ενδοκρινών αδένων ελαχιστοποιούνται οι επιπλοκές της και εξασφαλίζεται το καλύτερο αποτέλεσμα.

Ένας έμπειρος χειρουργός ενδοκρινών αδένων είναι σε θέση να εξηγήσει με λεπτομέρεια τους λόγους που συστήνεται η επέμβαση και τις πιθανές επιπλοκές της και επίσης να εκτιμήσει προεγχειρητικά και διεγχειρητικά όλες εκείνες τις παραμέτρους, ώστε να εξασφαλιστεί η ορθότητα και ριζικότητα της για έναν συγκεκριμένο ασθενή.

Μετά από την θυρεοειδεκτομή, ακολουθείται δια βίου θεραπεία με λεβοθυροξίνη, ενώ επί συγκεκριμένης κακοήθειας ο θεράπων ιατρός αρχικά θα πραγματοποιήσει θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, πριν ξεκινήσει την αγωγή υποκατάστασης της θυρεοειδικής ορμόνης.

Δημήτριος Μιχ. Γιάλβαλης MD MSc
Γενικός Χειρουργός – Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων
www.gialvalis.gr

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...