Δίνετε κόκαλα στο σκύλο; «Εκπολιτίσατε» τη γάτα σας και δεν κυνηγάει ...ποντίκια; Περιμένετε να παρουσιάσουν δυσκοιλιότητα. Φυσικά δεν είναι μόνον αυτές οι αιτίες, όμως ο τρόπος διαβίωσης και διατροφής των κατοικιδίων μας τους προκαλούν τις ανεπιθύμητες αυτές καταστάσεις, οι οποίες ορισμένες φορές μπορεί να εξελιχθούν και άσχημα.

Δυσκοιλιότητα χαρακτηρίζεται η με δυσκολία και σε αραιά χρονικά διαστήματα αφόδευση, τα δε κόπρανα περιέχουν λίγη υγρασία και είναι σκληρά στην υφή.

Πέρα από τις περιπτώσεις που προκαλείται από παροδικά αίτια, όπως για παράδειγμα χορήγηση μεγάλης ποσότητας οστών, η δυσκοιλιότητα αποτελεί χρόνιο πρόβλημα που ταλαιπωρεί τα ζώα. Συναντάται συχνότερα στα ηλικιωμένα ζώα και στη γάτα πιο συχνά από το σκύλο.

Οπως είναι γνωστό και από τον άνθρωπο, αποτελεί κυρίως «νόσημα πολιτισμού», με την έννοια του εξανθρωπισμού του τρόπου διατροφής και διαβίωσης των ζώων. Ετσι, μεταξύ των αιτίων της δυσκοιλιότητας κυριαρχούν λόγοι διαιτητικοί και διαβίωσης, όπως η χορήγηση οστών και γενικά τροφών που δεν είναι υπακτικές, η μειωμένη πρόληψη νερού λόγω έλλειψης άσκησης των κατοικίδιων κ.ά.

Ειδικότερα ως λόγοι μπορεί να αναφερθούν:

*Οι επώδυνες καταστάσεις που αναστέλλουν την ενέργεια προς αφόδευση, όπως κατάγματα - τραύματα της πυέλου, φλεγμονή ή νεοπλασία του προστάτη, συμπίεση του νωτιαίου μυελού (τραύματα, δισκοπάθεια κ.λπ.) και λοιπές επώδυνες καταστάσεις γύρω από το απευθυσμένο και το δακτύλιο (συρίγγια κ.λπ.).

*Μη επώδυνες λειτουργικές διαταραχές του εντέρου, όπως είναι το ιδιοπαθές μεγάκολο (διάταση και υποκινητικότητα του παχέος εντέρου) και η δυσαυτονομία (αλλοιώσεις στο νευροφυτικό σύστημα). Και οι δύο αυτές καταστάσεις είναι συχνότερες στη γάτα.

*Ορμονικές και ηλεκτρολυτικές διαταραχές, όπως ο υποθυρεοειδισμός στο σκύλο και οι διαταραχές του καλίου και του ασβεστίου, στα δύο είδη ζώων.

*Ιατρογενείς λόγοι, όπως η χρόνια χορήγηση ορισμένων φαρμάκων, αντιδιαρροϊκών ή αντιχολινεργικών, μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα ή και πλήρη στάση του εντερικού περιεχομένου (ειλεός - κοπρόσταση).

*Τέλος, στις γάτες συχνό αίτιο είναι η κατά την αυτοπεριποίησή τους κατάποση τριχών.

Η συνήθης εικόνα είναι αυτή του ζώου που παρατεταμένα καταλαμβάνει τη θέση αφόδευσης και ύστερα από προσπάθεια αποβάλλει σκληρά κόπρανα. Σπανιότερα, μπορεί η εξερχόμενη κοπρομάζα να επαλείφεται με αιμορραγικές ίνες λόγω τραυματισμού του βλεννογόνου του απευθυσμένου, ενώ τα κόπρανα είναι σκληρά και συχνά έχουν αμμώδη - πετρώδη όψη.

Σε βαριές καταστάσεις μπορεί να προκληθεί πλήρης αναστολή των αφοδεύσεων (κοπρόσταση), οπότε μπορεί να παρατηρηθούν εμετός και διόγκωση της κοιλιάς.

Η διάγνωση βασίζεται στην ακτινολογική εξέταση. Για την περίπτωση της ιδιοπαθούς διάτασης του παχέος εντέρου απαιτείται ακτινολογική εξέταση.

Στις περιπτώσεις ήπιας κλινικής εικόνας η δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζεται με διαιτητικά μέτρα και κυρίως με ειδικές τροφές. Επίσης μπορεί να χορηγηθεί, ανά τακτά διαστήματα, μικρή ποσότητα παραφινέλαιου ή άλλων υπακτικών.

Σε περιπτώσεις βέβαια που διαπιστωθεί ιδιοπαθές μεγάκολο απαιτείται χειρουργική διόρθωσή του, χορήγηση φαρμάκων και αυστηρά διαιτητικά μέτρα.


ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας