Για πολλά χρόνια υπήρχε αρνητική σύσταση σχετικά με τις καταδύσεις από άτομα με διαβήτη κυρίως λόγω του κινδύνου των υπογλυκαιμικών επεισοδίων. Σήμερα όμως έχουν αναπτυχθεί συγκεκριμένα πρωτόκολλα εκπαίδευσης αλλά και προαπαιτούμενων διαδικασιών που επιτρέπουν τη συμμετοχή διαβητικών σε καταδύσεις. Πολλές φορές οι στατιστικές όχι μόνο δεν έδειξαν αύξηση της θνητότητας από καταδύσεις στους διαβητικούς αλλά τουναντίον μείωση συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό επειδή οι προφυλάξεις που λαμβάνονταν ήταν ιδιαίτερα πιο λεπτομερείς στους διαβητικούς.

Ειδικές προφυλάξεις στον διαβήτη

Οι καταδύσεις προκαλούν αυξημένη διούρηση η οποία είναι πιο έντονη σε διαβητικούς. Επίσης είναι πιθανό πολλές φορές να υποκρύπτουν σημαντική απώλεια θερμίδων χωρίς αυτό να γίνεται αντιληπτό. Για παράδειγμα η κολύμβηση απέναντι σε ένα δυνατό θαλάσσιο ρεύμα μπορεί να απαιτεί έντονη άσκηση ενώ ο κολυμβητής παραμένει στο ίδιο σημείο. Αυτό μάλλον είναι και το αίτιο των υπογλυκαιμιών που παρουσιάζουν οι διαβητικοί σε κατάδυση και όχι η αύξηση της υδροστατικής πίεσης λόγω του βάθους κατάδυσης.

Ειδικές οδηγίες

Κριτήρια συμμετοχής σε καταδύσεις

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σωματική και ψυχική υγεία. Κάθε διαβητικός θα πρέπει να γνωρίζει την επίδραση της άσκησης στον μεταβολισμό του και θα πρέπει να βρίσκεται σε επαρκή γλυκαιμικό έλεγχο. Διαβητικοί με πρόσφατα σοβαρά επεισόδια υπογλυκαιμίας , που απαίτησαν για την αντιμετώπισή τους την παρουσία άλλου ατόμου, ή δεν έγιναν αντιληπτά από τον διαβητικό αποτελούν κριτήρια απαγορευτικά για καταδύσεις. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα που είναι σημαντικά πιο συχνά στους διαβητικούς αποτελούν επίσης απαγορευτικά κριτήρια για καταδύσεις και για το λόγο αυτό τα διαβητικά άτομα πρέπει να τύχουν ενδελεχούς εξέτασης σχετικά με την ύπαρξη των νοσημάτων αυτών. Κρίνεται απαραίτητη η δοκιμασία κόπωσης αλλά και ο έλεγχος προς τον αποκλεισμό της αυτόνομης νευροπάθειας. Δεν συνιστώνται επίσης οι καταδύσεις σε διαβητικούς με νεφροπάθεια, νευροπάθεια και αμφιβληστροειδοπάθεια. Θα πρέπει να αποφεύγουν τέλος τις καταδύσεις οι διαβητικοί με πρόσφατη τροποποίηση του θεραπευτικού τους σχήματος.


Πριν την κατάδυση

Λεπτομερής ιατρικός έλεγχος σε ετήσια βάση κρίνεται απολύτως απαραίτητος. Η κατάδυση θα πρέπει να γίνεται με συνοδεία μη διαβητικού ατόμου. Θα πρέπει ο εξοπλισμός αυτομέτρησης σακχάρου να είναι άμεσα διαθέσιμος για μέτρηση και επαρκώς προφυλαγμένος από το νερό στην συνοδό λέμβο. Πριν την κατάδυση συνιστάται η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας υγρών (~2λίτρα) για την πρόληψη αφυδάτωσης. Ο διαβητικός κατά την κατάδυση θα πρέπει να φέρει μαζί του gel γλυκόζης και να έχει ήδη εκπαιδευθεί για τον τρόπο λήψης του υποβρυχίως ενώ στην συνοδό λέμβο απαιτείται να έχει ενέσιμη συσκευασία γλυκαγόνης αλλά και ακόμα περισσότερη ποσότητα απλών υδατανθράκων. Θεωρείται σκόπιμο ο διαβητικός να φέρει στον εξοπλισμό του σε ορατό σημείο (καρπό, τράχηλος) αναγνωρίσιμη ταυτότητα που θα ενημερώνει για την ύπαρξη διαβήτη. Τέλος η χρήση φωτοβολίδων ή σημαδούρας σε περίπτωση ξαφνικών ισχυρών ρευμάτων για την ειδοποίηση των συνοδών σκαφών περισυλλογής θα αποτρέψει την εμφάνιση υπογλυκαιμίας από υπερκόπωση.


Κατά την κατάδυση

Κατά την έναρξη της κατάδυσης θα πρέπει ο διαβητικός να είναι υπεργλυκαιμικός (160-200 mg/dl) διαπιστωμένο σε 3 μετρήσεις κατά την τελευταία ώρα πριν την κατάδυση, η οποία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το δίωρο και να μη ξεπερνά τα 35 μέτρα βάθος. Οι καταδύσεις δεν πρέπει να επισυμβαίνουν 3 συνεχόμενες ημέρες ούτε πάνω από 2 φορές ημερησίως. Εάν εμφανιστεί υπογλυκαιμικό σημείο θα πρέπει να ενημερωθεί ο συνοδός και να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία ανάδυσης. Εάν κριθεί απαραίτητο μπορεί να χορηγηθεί gel γλυκόζης ιδιαίτερα όταν η διαδικασία αποσυμπίεσης θα κρατήσει αρκετό χρονικό διάστημα.


Μετά την κατάδυση

Κρίνεται απαραίτητη η αυτομέτρηση σακχάρου άμεσα και η ενημέρωση του υπεύθυνου κατάδυσης για κάθε ανεξήγητη υπογλυκαιμία.



Παναγιώτης Χαλβατσιώτης
Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας
Β΄Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο
Πανεπιστημίου Αθηνών
Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...

---

Ερώτηση: Τι κάνουμε αμέσως μετα την κατάδυση;

---

Απάντηση: Κρίνεται απαραίτητη η αυτομέτρηση σακχάρου άμεσα και η ενημέρωση του υπεύθυνου κατάδυσης για κάθε ανεξήγητη υπογλυκαιμία.

---