Η αυξανόμενη συχνότητα της παχυσαρκίας είναι σημαντική απειλή και μείζονα πρόκληση για τη δημόσια υγεία. Υπάρχει κρίσιμη ανάγκη ανάπτυξης και αξιολόγησης πρακτικών μεθόδων, για την αντιμετώπισή της σε κλινικό πλαίσιο. Ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην επιδημία της παχυσαρκίας είναι το μέγεθος των μερίδων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους των πιάτων και των συσκευασιών.

Σύμφωνα με μελέτη, έχει διαπιστωθεί ότι η χρήση ενός μεγαλύτερου πιάτου σερβιρίσματος, οδηγεί σε κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας φαγητού. Πέρα όμως από το μέγεθος των πιάτων, παρατηρείται ακόμη αύξηση και στις περισσότερες συσκευασίες των διάφορων προϊόντων.

Μια πειραματική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 200 καταναλωτές, εξέτασε τις αλλαγές στην προτίμηση τους για διαφορετικά μεγέθη συσκευασιών, εφόσον τους δόθηκαν αρχικά πληροφορίες σχετικά με την τιμή ανά μονάδα προϊόντος. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι καταναλωτές στράφηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό στα μεγαλύτερα μεγέθη. Μια αφελής οικονομική άποψη των καταναλωτών αυτών πιθανόν να ήταν το ότι με την αγορά του μεγαλύτερου δυνατού μεγέθους συσκευασίας, μεγιστοποιείται το συμφέρον, μέσω εξοικονόμησης περισσότερων χρημάτων. Πρέπει όμως να επισημανθεί, ότι τα μεγέθη αυτών των συσκευασιών πιθανότατα δεν αναγνωρίζονται από το βάρος, αλλά από μια συγκεχυμένη σειρά ονομάτων όπως, «γιγαντιαίες» ή «οικογενειακές» συσκευασίες, τα οποία προσελκύουν ευκολότερα το αγοραστικό κοινό.

Κάποιες άλλες εργαστηριακές μελέτες προσδιορίζουν επίσης, περιπτώσεις κατά τις οποίες τα μεγαλύτερα μεγέθη συσκευασιών σχετίζονται με τη μεγαλύτερη κατανάλωση, συγκριτικά με τα μικρότερα. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η εκτίμηση της μεγαλύτερης ποσότητας που καταναλώνεται από ένα μεγάλο πακέτο πατατάκια σε σχέση με ένα πιο μικρό.

Με βάση μια άλλη μελέτη που αφορά τις συνέπειες του μεγέθους συσκευασίας σχετικά με την αυτορρύθμιση της κατανάλωσης, παρατηρήθηκε ότι οι καταναλωτές θεωρούν ότι με τις μικρές συσκευασίες των διαφόρων δελεαστικών προϊόντων μπορούν να ρυθμίσουν καλύτερα την κατανάλωση τους, χωρίς όμως αυτό να συμβαίνει πάντα. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι όταν τα διάφορα αυτά προϊόντα τεθούν σε μεγάλα μεγέθη συσκευασιών, οι καταναλωτές συσκέπτονται πολύ πριν την χρήση τους και συνήθως καταναλώνουν το λιγότερο δυνατό. Αυτό φανερώνει ότι οι μικροί πειρασμοί μπορούν να περάσουν απαρατήρητοι και ότι οι μεγάλες φόρμες συσκευασιών μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση, ως αποτέλεσμα ενός έμπειρου αυτοέλεγχου.

Μια άλλη έρευνα, εξέτασε την επίδραση του μεγέθους των τροφίμων και μεγέθους της συσκευασίας στην ποσότητα κατανάλωσης τροφίμων, σε συγκρατημένους ή μη καταναλωτές. Συγκεκριμένα, διερευνήθηκε κατά πόσον οι καταναλωτές θα έτρωγαν περισσότερα τρόφιμα μικρού μεγέθους που περιέχονται σε μικρότερες συσκευασίες ή μεγαλύτερα τρόφιμα που περιλαμβάνονται σε μεγαλύτερες συσκευασίες. Παλαιότερη έρευνα είχε καταλήξει στο ότι οι καταναλωτές θα έτρωγαν περισσότερο όταν το μέγεθος και οι συσκευασίες των τροφίμων ήταν μεγαλύτερες. Ωστόσο, το αποτέλεσμα αυτό μετριάστηκε, από το κατά πόσον οι καταναλωτές αυτοί θεωρούνταν συγκρατημένοι ή όχι.

Διαπιστώθηκε λοιπόν, ότι οι ανεξέλεγκτοι καταναλωτές είχαν την τάση να τρώνε περισσότερο φαγητό, όταν αυτό παρουσιαζόταν με μεγαλύτερο μέγεθος σε μεγαλύτερες συσκευασίες, ενώ οι συγκρατημένοι κατανάλωναν το λιγότερο δυνατό φαγητό, όταν παρουσιαζόταν με μικρότερο μέγεθος σε μικρότερα πακέτα.

Μια πιθανή εξήγηση για αυτό το γεγονός, είναι το ότι, όταν οι καταναλωτές, συγκρατημένοι ή ασυγκράτητοι, συναντούν μικρότερες μπουκιές τροφίμων σε μικρότερες συσκευασίες, έχουν την τάση να χαρακτηρίζουν τα τρόφιμα αυτά ως διαιτητικά και να αντιλαμβάνονται ότι τα τρόφιμα που περιέχουν ένα σχετικά υψηλότερο ποσό θερμίδων, είναι όσα βρίσκονται στις μεγαλύτερες συσκευασίες. Το αν αυτή η σύγκρουση μεταξύ πεποιθήσεων σχετικά με διαιτητικές τροφές και το ποσό των θερμίδων έχει αντίκτυπο στην καταναλωτική συμπεριφορά, εξαρτάται από το αν ο καταναλωτής είναι συγκρατημένος ή όχι.

Ανακεφαλαιώνοντας, το μέγεθος της μερίδας έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες και οδηγεί στην υπερκατανάλωση τροφής. Διάφοροι οργανισμοί παροτρύνουν τους καταναλωτές να είναι προσεκτικοί με τις συσκευασίες τροφίμων, διότι συνήθως, όσο μεγαλύτερη είναι η συσκευασία, τόσο περισσότερο καταναλώνουν τα άτομα, χωρίς να το συνειδητοποιούν. Επισημαίνουμε λοιπόν, ότι για τη σωστή ρύθμιση της κατανάλωσης, θα πρέπει να υπάρχει συνεχής ενημέρωση και εκπαίδευση των ατόμων γύρω από το μέγεθος των μερίδων, αλλά επιπλέον και σωστός χειρισμός και κατανόηση τόσο των συσκευασιών, όσο και των διατροφικών ετικετών.

Νίκα Κάσδαγλη
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

http://www.mednutrition.gr/ekpaidefsi/campaigns/merides-megethos-metraei

---

Διαβάστε περισσότερα άρθρα...