Πολλές αιτίες έχει η αναγωγή τόσο στα νεαρά όσο και στα ενήλικα ζώα. Από συγγενείς ανωμαλίες μέχρι φλεγμονές και ξένα σώματα. Μπορεί ο κάτοχος του ζώου ν' αντιληφθεί αν πρόκειται για αναγωγή; «Ναι», είναι η απάντηση, και μάλιστα σχετικά εύκολα.

Μεταξύ των αιτίων της αναγωγής για τα νεαρά ζώα, σκύλους και γάτες, συχνότερες είναι οι συγγενείς ανωμαλίες και τα ξένα σώματα.

Μεταξύ των συγγενών ανωμαλιών αναφέρονται:
α) ο παραμένων αορτικός σύνδεσμος, που στραγγαλίζει τον διερχόμενο από το ύψος της καρδιάς οισοφάγο,
β) η διαφραγματοκήλη γύρω από το σημείο που ο οισοφάγος διαπερνά το διάφραγμα
γ) ο συγγενής μεγαοισοφάγος, κατά τον οποίο έχουμε διάταση (ξεχείλωμα του οισοφάγου), όπως π.χ. συμβαίνει κατά τη συγγενή βαριά μυασθένεια.

Ακόμη δεν είναι σπάνιο η οισοφαγική δυσφαγία να οφείλεται σε ξένα σώματα που προκαλούν μερική έμφραξη. Τα νεαρά ζώα καταπίνουν τα πιο απίθανα αντικείμενα.

Σ' ό,τι αφορά τα ενήλικα ζώα η αναγωγή μπορεί να οφείλεται: α) σε διαταραχή της κινητικότητας του οισοφάγου (νευρομυϊκές διαταραχές ), β) σε ξένα σώματα που προκαλούν μερική έμφραξη, γ) σε εκκολπώματα και άλλες ανατομικές ανωμαλίες, συγγενείς ή επίκτητες, δ) σε φλεγμονή ή παρασίτωση του βλεννογόνου (οισοφαγίτιδα) και ε) σε νεοπλάσματα του οισοφάγου.

Από τα αίτια αυτά, ιδιαίτερα στους σκύλους, συχνότερα φαίνεται να είναι η διάταση (ξεχείλωμα) του οισοφάγου που καλείται και μεγαοισοφάγος, που στην ουσία είναι προοδευτική απώλεια της συσταλτικότητας όλου ή μέρους του μυϊκού του τοιχώματος.

Ο μεγαοισοφάγος είναι κυρίως συνέπεια διαταραχής της νευρομυϊκής διεγερσιμότητας ως αποτέλεσμα συστηματικών νόσων, όπως η βαριά μυασθένεια, οι χρόνιες τοξικώσεις και δηλητηριάσεις, η χρόνια φλεγμονή του οισοφάγου (οισοφαγίτιδα). Η τελευταία είναι συχνά αποτέλεσμα παρατεταμένης ή επανειλημμένης εισόδου γαστρικού υγρού (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) στον οισοφάγο. Μάλιστα στο σκύλο ως βασικό αίτιό της ενοχοποιείται η επανειλημμένη και μεγάλης διάρκειας αναισθησία των ζώων.

Η διαφοροποίηση της αναγωγής από τον εμετό συχνά είναι εύκολη και βασίζεται στην παρακολούθηση του ζώου κατά τη διάρκεια που λαμβάνει την τροφή και αμέσως μετά. Ειδικότερα κατά τη λήψη της τροφής το ζώο δείχνει έντονο ενδιαφέρον, συχνά παρουσιάζεται και λαίμαργο, όμως ύστερα από ορισμένες μπουκιές ή και στο τέλος του γεύματος οπισθοχωρεί με δυσφορία, μπορεί να μετακινηθεί για λίγο και ακολούθως, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια (παθητικά), αποβάλλει την τροφή που κατανάλωσε. Χαρακτηριστικό επίσης στην περίπτωση της αναγωγής είναι το σχήμα του εξερχόμενου περιεχόμενου, ιδίως όταν πρόκειται για στέρεες τροφές, οπότε η εξερχόμενη μάζα παρουσιάζεται ως καλοσχηματισμένη, κυλινδρική στην όψη και με αρκετό σίελο να την περιβάλλει.

Σαφώς φαίνεται ότι δεν έχει υποστεί πέψη. Μάλιστα δεν είναι σπάνιο το ζώο αμέσως μετά να προσπαθεί να ξαναφάει το προϊόν που απέβαλε. Τέλος, στα μεσοδιαστήματα των γευμάτων το ζώο παρουσιάζεται φυσιολογικό.

Προοδευτικά βέβαια η κατάσταση επιδεινώνεται και παρατηρείται απώλεια βάρους. Παραπέρα η διαφορική διάγνωση βασίζεται στην ακτινολογική εξέταση, ύστερα από χορήγηση βαριούχου γεύματος, και άλλες εξετάσεις οι οποίες θα αναφερθούν στα περί χρόνιου έμετου.


ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας