Οι μελανοκυτταρικοί σπίλοι ή ελιές είναι καλοήθεις όγκοι οι οποίοι σχηματίζονται από αθροίσεις κυττάρων που ονομάζονται σπιλοκύτταρα. Τα κύτταρα αυτά είναι συγγενή με τα μελανινοκύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη.

Οι μελανοκυτταρικοί σπίλοι είναι τόσοι συχνοί ώστε να βρίσκονται πρακτικά σε κάθε άνθρωπο. Το 1% των νεογέννητων έχει μελανοκυτταρικούς σπίλους. Η συχνότητα και ο αριθμός τους αυξάνονται όσο περνάει η ηλικία και γίνεται μέγιστος κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Επίσης το μέγεθος μεγαλώνει και το χρώμα γίνεται σκουρότερο μέχρι την εφηβεία και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι σπίλοι (ελιές) μπορούν να εμφανισθούν οπουδήποτε στο ανθρώπινο σώμα, ωστόσο είναι πιο συχνοί στα μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στην ηλιακή ακτινοβολία. Έτσι σπάνια συναντώνται σπίλοι στους γλουτούς και το γυναικείο στήθος.

Οι σπίλοι διακρίνονται σε αυτούς που είναι εμφανείς από τη γέννηση και ονομάζονται συγγενείς και σε αυτούς που εμφανίζονται μεταγενέστερα και ονομάζονται επίκτητοι.
Οι συγγενείς σπίλοι έχουν διαστάσεις από μερικά χιλιοστά μέχρι και αρκετά εκατοστά και μπορούν να φθάσουν να καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των άκρων ή του κορμού. Μπορεί να έχουν στην επιφάνειά τους τρίχες ενώ το χρώμα τους έχει συνήθως τις αποχρώσεις του καφέ. Στις εκτεταμένες βλάβες υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης μελανώματος ακόμα και κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Ως εκ τούτου θα πρέπει να εξετασθεί η δυνατότητα αφαίρεσής τους και κάλυψης του κενού με δερματικά μοσχεύματα.



Κατά την καλοκαιρινή περίοδο – και όχι μόνο – είναι απαραίτητο να ελέγχουμε τις ελιές (σπίλοι) που βρίσκονται στο πρόσωπο ή στο σώμα. Αυτό που χρειάζεται να παρατηρούμε είναι αν έχουν αλλάξει χρώμα, σχήμα, μέγεθος, αν πονάνε ή ματώνουν και γενικά οποιαδήποτε αλλαγή. Σε περίπτωση που εντοπίσουμε κάτι ανησυχητικό θα χρειαστεί να επισκεφθούμε έναν ειδικό για να εξετάσει τους μελαγχρωματικούς αυτούς σπίλους και να εφαρμόσει την κατάλληλη μέθοδο αντιμετώπισης. Η αφαίρεσή τους πραγματοποιείται είτε με λέιζερ είτε με χειρουργική αφαίρεση, η δεύτερη αποτελεί και την καλύτερη μέθοδο για να ληφθεί δείγμα και να σταλεί για ιστολογική εξέταση. Στην περίπτωση που πραγματοποιηθεί χειρουργική αφαίρεση των ελιών, τα ράμματα αφαιρούνται μετά από 5 μέρες στο πρόσωπο και μετά από 10 μέρες στο σώμα. Ενώ θα χρειαστεί επίσκεψη στον γιατρό 2-3 μέρες μετά την αφαίρεση των ελιών για επανέλεγχο. Εφόσον δεν προχωρήσουμε σε αφαίρεσή τους χρειάζεται παρακολούθηση και εφαρμογή αντιηλιακού στην περιοχή. Βέβαια ακόμη και μετά την αφαίρεση των σπίλων, για να αντιμετωπίσουμε τις μικρές ουλές που μπορεί να δημιουργηθούν στην περιοχή, καλό θα είναι εδικά το πρώτο καλοκαίρι μετά να εφαρμόζουμε αντιηλιακό στα σημάδια αυτά, ώστε ν’ αποφύγουμε την απορρόφηση υπερβολικής ηλιακής ενέργειας.



Απόστολος Γαϊτάνης
Πλαστικός Χειρουργός MD CCST
Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Χειρουργικής & της Διεθνούς Ένωσης Πλαστικών Χειρουργών ISAPS
www.agaitanis.gr