Στις 25-26 Απριλίου 2014 θα πραγματοποιηθούν στην Αθήνα οι εργασίες του 29ου Συνεδρίου Κλινικής Καρδιολογίας που διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας και την Α′ Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο Συνέδριο θα συμμετέχουν κορυφαίοι καρδιολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Θα πραγματοποιηθούν 9 Στρογγυλά τραπέζια και θα συζητηθεί ότι πιο έγκυρο και σύγχρονο αφορά την πρόληψη και αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Για τα θέματα του Συνεδρίου μίλησαν σε συνέντευξη τύπου οι : Χριστόδουλος Στεφανάδης, Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, Γεώργιος Ανδρικόπουλος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής νοσ. «Ερρίκος Ντυνάν», Δημήτριος Ρίχτερ, Διευθυντής Β’ Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών και Κωνσταντίνος Τσιούφης, Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών.


Ο Καθηγητής κ. Χριστόδουλος Στεφανάδης παρουσίασε τα πιο πρόσφατα δεδομένα που αφορούν στην αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου, των βαλβιδοπαθειών και της καρδιακής ανεπάρκειας. Έγινε ιδιαίτερη μνεία στον πρωταρχικό παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, το κάπνισμα καθώς και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αλλά και για τον τρόπο εκτίμησης του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου. Επίσης προανήγγειλε ότι για πρώτη φορά φέτος η παρουσίαση των νεώτερων οδηγιών στον τομέα της πρόληψης θα γίνει προσαρμοσμένα στην Ελληνική πραγματικότητα, με στόχο την καλύτερη πληροφόρηση του Έλληνα κλινικού καρδιολόγου. Στον τομέα της καρδιακής ανεπάρκειας, αρρυθμιών και των βαλβιδοπαθειών αναφέρθηκε στα τελευταία δεδομένα για την απεικόνιση και αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας και των βαλβιδοπαθειών. Ιδιαίτερα στον τομέα των βαλβιδοπαθειών επισημάνθηκε ο σημαντικός ρόλος των διαδερμικών τεχνικών σε υψηλού χειρουργικού κινδύνου ασθενείς, συμπεριλαμβανομένης της διαδερμικής εμφύτευσης αορτικής βαλβίδας (TAVI) για τη στένωση της αορτικής βαλβίδας. Στη χώρα μας πραγματοποιείται η TAVI με απόλυτη επιτυχία στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο από την Α′ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική. Στο Συνέδριο επίσης θα υπάρχουν συνεδρίες αφιερωμένες ειδικά σε κλινικά περιστατικά δομικών καρδιοπαθειών και αρρυθμιών που αναδεικνύουν τον κλινικό προσανατολισμό του Συνεδρίου.

Ο Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του νοσοκομείου “Ερρίκος Ντυνάν” κ. Γεώργιος Ανδρικόπουλος αναφέρθηκε στην επίδραση της οικονομικής κρίσης στην υγεία των πολιτών ένα από τα σημαντικά θέματα που ανέδειξε η μεγάλη έρευνα του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας με την επωνυμία «Μήνας Ελέγχου Χοληστερόλης – Εκτίμηση Καρδιαγγειακού Κινδύνου». Πρόκειται για μια διαρκή προσπάθεια του ΕΛΙΚΑΡ να καταγράψει τη συχνότητα των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα στον Ελληνικό πληθυσμό που μετρά ήδη 45.000 εξετασθέντες δωρεάν από ιατρούς του ιδρύματος. Από τα πρόσφατα δεδομένα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η στάση των ασθενών απέναντι στο κόστος της θεραπείας τους. Το 53% των πολιτών δηλώνουν ότι το κόστος συμμετοχής στη φαρμακευτική αγωγή είναι μεγάλο (45%) ή δυσβάσταχτο (8%). Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι 12.9% των ασθενών εγκατέλειψε τη φαρμακευτική αγωγή λόγω υψηλού κόστους. Στο πλαίσιο της ίδιας προσπάθειας κι έχοντας αναλύσει δεδομένα από 6970 συμμετέχοντες εξετάσαμε τη συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής. Διαπιστώσαμε ότι αυτή είναι ιδιαίτερα υψηλή φτάνοντας το 3% στον Ελληνικό πληθυσμό, ενώ υπερβαίνει το 10% μεταξύ όσων έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 75 ετών. Τα δεδομένα αυτά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου γιατί δείχνουν ότι η συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής είναι ιδιαίτερα υψηλή στην Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι η κολπική μαρμαρυγή έχει πολύ υψηλό κοινωνικοοικονομικό κόστος, αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες νοσηλείας και την κυριότερη αιτία ισχαιμικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Επίσης στο Συνέδριο θα αναφερθούν οι νέες οδηγίες για την αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής που ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας. Προκρίνεται η χρήση των νέων αντιθρομβωτικών για την πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων και υποβαθμίζεται ο ρόλος της ασπιρίνης. Επιπλέον με βάση τα δεδομένα αποτελεσματικότητας, αναβαθμίζεται ο ρόλος της επέμβασης κατάλυσης (ablation) σε θεραπεία πρώτης γραμμής, δηλαδή πριν ακόμα τη φαρμακευτική θεραπεία για την πρόληψη των υποτροπών της. Πάντως γίνεται σαφές ότι οι ασθενείς πρέπει να καταφεύγουν σε αυτή για να απαλλαχθούν από τις κρίσεις της αρρυθμίας και όχι για να απαλλαχθούν από την αντιπηκτική αγωγή.

· Ο Διευθυντής της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών κ. Δημήτριος Ρίχτερ αναφέρθηκε στις πρόσφατα δημοσιευμένες οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων και οι διαφορές τους από τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι χρησιμοποιώντας τις ίδιες μελέτες και αναλύοντας τα ίδια δεδομένα τίθενται άλλα όρια για την πίεση στους Αμερικάνους και άλλα στους Ευρωπαίους, γεγονός που οδηγεί σε απόλυτη σύγχυση τον μέσο ιατρό που προσπαθεί να καταλάβει πως θα ρυθμίσει τον ασθενή του. Και στις Αμερικανικές όπως και στις Ευρωπαϊκές οδηγίες, υπάρχει συμφωνία ως προς τον απαραίτητο ρόλο που παίζει η σωματική δραστηριότητα, η διακοπή του καπνίσματος και η μεσογειακή διατροφή στην μείωση των νοσημάτων του καρδιαγγειακού. Όσον αφορά τη χοληστερόλη αλλάζει τελείως ο τρόπος σκέψης των αμερικανών καταργώντας τις τιμές στόχο στη χοληστερόλη και συστήνοντας μόνο στατίνες σε μεσαία ή υψηλή δόση, οδηγώντας σε ένα πολύ μεγαλύτερο νούμερο ανθρώπων που θα λάβουν θεραπεία στην πρωτογενή πρόληψη και σε ένα επίσης υψηλό νούμερο δυσλιπιδαιμικών με στεφανιαία νόσο που θα μείνουν αρρύθμιστοι. Στο θέμα αυτό σίγουρα τα επόμενα έτη θα έχουμε επεξηγήσεις και νέες αναλύσεις για να λυθεί η διχογνωμία αυτή.

Ο Επίκουρος Καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Τσιούφης αναφέρθηκε στο κυρίαρχο νέο στο χώρο της υπέρτασης που αφορά την πρόσφατη δημοσίευση μιας μεγάλης μελέτης, της SYMPLICITY HTN -3, στο N Engl J Med που αφορούσε τη επίδραση της απονεύρωσης του νεφρού στην μείωση της πίεσης σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της μελέτης είναι ότι περιλάμβανε ομάδα ασθενών που υποβάλλονταν σε εικονική απονεύρωση (sham ablation). Η μελέτη επιβεβαίωσε ότι η απονεύρωση του νεφρού είναι μία ασφαλής μέθοδος, η οποία δεν χειροτερεύει τη νεφρική λειτουργία και δεν συνοδεύεται από σοβαρές αγγειακές επιπλοκές. Ωστόσο, δεν απέδειξε ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση σε στατιστικά σημαντικό βαθμό συγκριτικά με την εικονική απονεύρωση. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής πρέπει να αξιολογηθούν με μεγάλη προσοχή καθότι ηγέρθησαν σοβαρές αμφιβολίες για την ορθότητα και την ακρίβειά τους για τους κάτωθι λόγους: η απονεύρωση του νεφρού είχε μειώσει την πίεση ιατρείου και τη 24ωρη πίεση έως 15-20mmHg και 10mmHg αντίστοιχα σε πολλές μη τυχαιοποιημένες μελέτες και καταγραφές με παράλληλη βελτίωση των βλαβών της υπέρτασης στην καρδιά, τα νεφρά και τα αγγεία. Η μελέτη περιλάμβανε περίπου 25% ασθενείς μαύρης φυλής που μπορεί να ανταποκρίνονται διαφορετικά στην μέθοδο. Αν είχε μόνον λευκούς η μελέτη πιθανά θα μείωνε σε μεγαλύτερο βαθμό την πίεση. Η απονεύρωση ήταν ατελής. Έγινε από γιατρούς που δεν είχαν προηγούμενη ανάλογη εμπειρία αφού τα περισσότερα κέντρα διενέργησαν από 1-4 περιπτώσεις. Τα ανωτέρω σηματοδοτούν την ανάγκη περαιτέρω έρευνας για την ακριβή θέση της απονεύρωσης στη θεραπεία των υπερτασικών ασθενών και ίσως πρέπει να διερευνηθεί η πιθανότητα η μέθοδος να μπορεί να διενεργηθεί σε προτιμότερα στάδια υπέρτασης ή σε ασθενείς που δεν ανέχονται ή δεν επιθυμούν να λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.