Η επιφορά είναι πολύ συχνό πρόβλημα σε ορισμένες βραχυκεφαλικές φυλές σκύλων και στις Περσικές γάτες που έχουν άφθονο τρίχωμα ή πτυχές του δέρματος στο επιρρίνιο και παρ' ότι αποτελεί προειδοποίηση για επικείμενη σοβαρότερη βλάβη στα μάτια του ζώου, συχνά οι ιδιοκτήτες δεν τη θεωρούν σοβαρό πρόβλημα, με αποτέλεσμα τα ζώα να προσκομίζονται καθυστερημένα για εξέταση και θεραπεία.

Η επιφορά, δηλαδή τα δάκρυα στα μάτια, μπορεί να οφείλεται είτε σε έμφραξη του συστήματος αποχέτευσης είτε σε υπερπαραγωγή δακρύων.

Εμφραξη της «συσκευής αποχέτευσης» είναι συνήθως αποτέλεσμα φλεγμονής ή κακώσεων των οφθαλμών και του προσώπου και σπάνια μπορεί να υπάρχει με τη γέννηση των ζώων (συγγενής ανωμαλία). Συνηθέστερα συναντάται η ατρησία των δακρυϊκών σημείων.

Παραπέρα αδυναμία απομάκρυνσης των δακρύων μπορεί να παρατηρηθεί σε συγγενείς ή επίκτητες ανατομικές ανωμαλίες των δακρυϊκών σημείων, που συχνά είναι συνάρτηση της θέσης των βλεφάρων ή ακόμη και του ρινοδακρυϊκού πόρου.

Τα βλέφαρα μπορεί να συστρέφονται προς τα έσω, οπότε δημιουργείται το εντρόπιο, ενώ η προς τα έξω εξωστροφή τους δημιουργεί το εκτρόπιο. Και στις δύο περιπτώσεις παρεμποδίζεται η παροχέτευση των δακρύων προς το δακρυϊκό ασκό και το ρινοδακρυϊκό πόρο, ενώ λόγω του ερεθισμού αυξάνεται η παραγωγή τους, με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται η επιφορά.

Επιφορά από υπερπαραγωγή δακρύων προκαλούν όλα τα αίτια που ερεθίζουν τις αισθητικές απολήξεις του τρίδυμου νεύρου, το οποίο ελέγχει τη λειτουργία των δακρυϊκών αδένων. Έτσι, το άλγος, η φλεγμονή των μορίων του οφθαλμού που παρατηρούνται σε περιπτώσεις επιπεφυκίτιδας, ιριδοκυκλίτιδας, κερατοειδίτιδας, στο γλαύκωμα, στις παθήσεις του τρίτου βλεφάρου καθώς και σε τραυματισμούς ή την παρουσία ξένων σωμάτων, εντρόπιο ή εκτρόπιο κ.ά. αυξάνουν την παραγωγή δακρύων (δακρύρροια).

Η επιφορά είναι πολύ συχνό πρόβλημα σε ορισμένες βραχυκεφαλικές φυλές σκύλων και στις Περσικές γάτες που έχουν άφθονο τρίχωμα ή πτυχές του δέρματος στο επιρρίνιο.

Σε χρόνια περιστατικά τα ρέοντα δάκρυα συχνά προκαλούν και διάβρωση της επιδερμίδας. Μερικές φορές παρατηρείται και βακτηριακή επιπλοκή, οπότε συνυπάρχουν βλεννοπυώδες ή και βλεννοαιμορραγικό έκκριμα ενώ μπορεί να παρατηρηθούν ακόμη και σοβαρότερες αλλοιώσεις των οφθαλμών, όπως οίδημα ή έλκος του κερατοειδούς χιτώνα.

Η νοσολογική διάγνωση είναι εύκολη. Αντιθέτως, η αιτιολογική συχνά απαιτεί λεπτομερή διερεύνηση της ανατομικής θέσης των βλεφάρων, των βλεφαρίδων, του τρίτου βλεφάρου και της δακρυϊκής συσκευής.

Αν και η επιφορά αποτελεί προειδοποίηση για επικείμενη σοβαρότερη βλάβη των οφθαλμών, συχνά οι ιδιοκτήτες δεν τη θεωρούν σοβαρό πρόβλημα, με αποτέλεσμα τα ζώα να προσκομίζονται καθυστερημένα για εξέταση και θεραπεία.

Τόσο η διάγνωση όσο και η θεραπεία απαιτούν συχνά χειρουργική παρέμβαση και μάλιστα είναι αναγκαίος ειδικός οφθαλμολογικός χειρουργικός εξοπλισμός.


ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣ
Διδάκτωρ Κτηνιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. & Τέως
Επικ. Καθηγητής της Παθολογικής Κλινικής της
Καθηγητής στην Εθν. Σχολή Δημόσιας Υγείας
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Ελλ. Κτην. Εταιρείας